Debata 25 lat ochrony zdrowia – relacja online
Dziś w Sali Kolumnowej Sejmu odbyła się debata pt. „25 lat ochrony zdrowia w wolnej Polsce” z udziałem ministrów zdrowia zasiadających w rządach Rzeczypospolitej Polskiej od 1989 roku, lekarzy posłów i senatorów, lekarzy i lekarzy dentystów z Naczelnej Rady Lekarskiej. Zainaugurowała ona centralne obchody 25-lecia odrodzenia samorządu lekarzy i lekarzy dentystów. Na bieżąco relacjonowali ją Lidia Sulikowska i Mariusz Tomczak.
Dziś i jutro, tj. w dniach 5-6 grudnia (piątek-sobota), będziemy relacjonować na żywo również inne wydarzenia związane z jubileuszem 25-lecia reaktywowania samorządu (zobacz program centralnych obchodów)
15.30 Debata dobiega końca, głos zabiera Maciej Hamankiewicz. – To był dla mnie zaszczyt siedzieć tu i prowadzić tę debatę. Bardzo wszystkim dziękuję za przybycie. Tym spotkaniem rozpoczęliśmy obchody 25-lecia funkcjonowania samorządu lekarskiego w wolnej Polsce.
15.27 Andrzej Kosiniak-Kamysz: – Państwo ma dawać bezpieczeństwo obywatelom, choć nie za wszystko i nie każdemu. Medycynę trzeba ekonomizować, ale nie można zostawić pacjenta bez opieki, który potrzebuje pomocy. Demokracji nie można mylić z anarchią.
15.23 Grzegorz Opala: – Bezpieczeństwo zdrowotne to obowiązek państwa, ale obywatel nie może być zwolniony z troski o swoje zdrowie. W medycynie mamy dominację czynnika ekonomicznego, który dominuje nad merytorycznym i etycznym. Mechanizmy ekonomii są zdehumanizowane, dlatego jest tyle arogancji wśród osób, które decydują o rozwiązaniach wprowadzanych w ochronie zdrowia.
15.18 Wojciech Maksymowicz: – Obserwuję „zurzędniczenie”, nie słucha się teraz samorządu. Minister zdrowia powinien walczyć o ochronę zdrowia, a nie przecinać wstęgi i gasić bieżące pożary.
15.10 Konstanty Radziwiłł zadaje pytanie o niekonsultowanie przez Ministerstwo Zdrowia podejmowanych decyzji z samorządem lekarskim i ze innymi środowiskami lekarskimi. – To niedojrzałość naszej demokracji, ale też środowiska lekarskie nie zawsze mówią jednym głosem – odpowiada mu Bolesław Piecha.
15.08 – Holandia nie wycofała się z odpowiedzialności za zdrowie obywateli – mówi Marek Balicki.
14.56 – Za mojej kadencji spotkania z samorządem lekarskim odbywały się regularnie – podkreślił Andrzej Kosiniak-Kamysz.
14.43 Czas na pytania z sali. Jako pierwszy zadaje je Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Grzegorz Wrona: – Które z zadań stojących przed samorządem lekarskim jest najistotniejsze?
14.47 – Proste, mechaniczne zwiększenie składki to nie wszystko, aby uzdrowić sytuację. Musi być zmiana mechanizmu finansowania. Im więcej dołożymy na ochronę zdrowia, tym więcej trzeba będzie zabrać z innych obszarów – uważa Sławomir Neumann.
14.43 – Mamy doskonałą sytuację, bo osoba, która wie, ile pieniędzy potrzebuje ochrona zdrowia, jest premierem – w taki sposób Bolesław Piecha mówi o rządach Ewy Kopacz.
14.42 Leszek Sikorski: – Niektórzy mawiają, że nasza czarną dziurą jest górnictwo. Służba zdrowia to biała dziura. Ochrona zdrowia skonsumuje wszelkie otrzymane środki.
14.41 Marek Balicki: – Praca lekarza to rękodzieło.
14.40 Marek Balicki: – W Polsce wraz ze wzrostem PKB nie zwiększa się udział procentowy środków przeznaczanych na ochronę zdrowia. To błąd. 7 proc. to minimum, które płatnik publiczny powinien przeznaczać na zdrowie. Do tego mogą dojść środki od ubezpieczycieli prywatnych, ale podstawa musi zostać zwiększona. Nakłady na medycynę zawsze będą rosły, bo koszty pracy nie zmniejszą się, tylko będą się zwiększać.
14.35 Grzegorz Opala: – Tylko zdrowy naród jest w stanie realizować zadania gospodarcze i realizować ambitne zadania stawiane przez rząd. Nie mówmy ile pieniędzy, ale jakie są priorytety w działalności państwa. Minister zdrowia powinien być wicepremierem.
14.32 Wojciech Maksymowicz: – Na dzień dobry jest niezbędne finansowanie edukacji akademickiej, czyli zwiększenie kontraktów dla szpitali klinicznych. Polska medycyna pauperyzuje się. Potrzeba też ogromnych środków na wyzwanie, jakim jest starzenie się społeczeństwa.
14.30 Marian Miśkiewicz: – Powinien następować zharmonizowany wzrost nakładów na ochronę zdrowia, ale w realnych kategoriach, może w granicach 6-7 proc. PKB. Prawda jest taka, że nigdy nie zapewnimy całkowicie oczekiwań społecznych.
14.27 Andrzej Kosiniak-Kamysz: – Potrzeby zdrowotne Polaków rosną, bo żyjemy coraz dłużej. Dlatego warto stworzyć możliwość ubezpieczeń dodatkowych.
14.26 Jak mówi Maciej Hamankiewicz, samorząd lekarski w wielu stanowiskach wskazywał, że środki publiczne przekazywane na ochronę zdrowia są niewystarczające. zadaje pytanie wszystkim uczestnikom debaty: – Jaki, Państwa zdaniem, procent składki PKB powinien być przeznaczany na zdrowie?
14.22 Sławomir Neumann: – Od 10 lat mamy program wspierania polskiej onkologii. Mamy ustawę o działalności leczniczej, wkrótce wdrożymy pakiety antykolejkowy i onkologiczny, który mam nadzieję poprawi sytuację pacjentów.
14.21 Głos zabiera wiceminister zdrowia Sławomir Neumann: – Ministerstwo Zdrowia od lat działa w klimacie stałego kryzysu. Często się spieramy, bo zdrowie jest nacechowane emocjami. Każdy pomysł w tej dziedzinie natychmiast budzi emocje, dlatego tak trudno prowadzać zmiany i ustalić jakiś kompromis.
14.18 – 20 razy zmieniał się minister zdrowia w ciągu ostatnich 25 lat. Najdłużej władzę w resorcie sprawuje obecny minister zdrowia Bartosz Arłukowicz – podkreślił prezes NRL.
14.16 – Każdy z nas, ministrów, miał do czynienia z protestami. Potężny konflikt ze środowiskiem lekarskim, konkretnie z Porozumieniem Zielonogórski, mieliśmy w sylwestra. Protesty, strajki, odchodzenie od łóżek chorego… – wyliczał Bolesław Piecha. W jego ocenie wypowiedziane w tamtym czasie słowa ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Ludwika Dorna o wysłaniu lekarzy w kamasze na długo ustawiły konflikt.
14.11 Leszek Sikorski: – Miałem do wykonania kilka zadań, między innymi powołanie zespołu eksperckiego różnych środowisk w celu opracowanie strategii ochrony zdrowia wyjścia z kryzysu. Część z przyjętych w tym dokumencie zadań została zrealizowana.
14.07 – Trudno było kontynuować program rozpoczęty przez ministra Balickiego – mówi Leszek Sikorski, minister zdrowia w rządzie Leszka Millera. Wielkim wyzwaniem była praca związana ze zbliżającym się członkostwem w Unii Europejskiej. – Byłem osobą mającą uspokoić rozbujany okręt – podkreślił.
14.02 – To nam się udało przekonać ministra finansów, aby znalazły się pieniądze na funkcjonowanie Lotniczego Pogotowia Ratunkowego – powiedział Marek Balicki. Swoje wystąpienie zakończył życzeniem, aby kiedyś lekarz został nie tyle premierem, co ministrem finansów, może wówczas będzie łatwiej o nowe środki.
13.58 Marek Balicki: – Pamiętam wielki pasztet związany z wprowadzaniem ustawy rozpoczynającej działalność Narodowego Funduszu Zdrowia.
13.56 – Ta debata to próba spojrzenia w pigułce na 25 lat. Ja byłem ministrem zdrowia łącznie 18 miesięcy. Każdy z nas stawał przed wyzwaniem wymagającym wsparcia innych resortów, przede wszystkim finansów – w taki sposób swoje wystąpienie rozpoczął Marek Balicki.
13.54 Grzegorz Opala: – Kiedy przyszedłem do ministerstwa było 700 etatów rezydenckich, ja zwiększyłem tę liczbę do 2100. Pieniądze były w ministerstwie, to była kwestia dystrybucji.
13.53 Grzegorz Opala: – Każda ustawa musi mieć swój parowóz. Tym parowozem jest służba zdrowia, dlatego moje pierwsze spotkanie jako ministra zdrowia było w Naczelnej Izbie Lekarskiej.
13.51 – Moim zadaniem była kontynuacja reformy. Kasy chorych funkcjonowały już dwa lata, potrzebne były zmiany. Poza tym należało wzmocnić bezpieczeństwo w zakresie sytuacji nagłych. Udało nam się stworzyć ustawę o ratownictwie medycznym, a Sejm ją uchwalił – zaznaczył Grzegorz Opala.
13.48 Grzegorz Opala: – Prawdopodobnie gdybym nie był ministrem, byłbym też po stronie protestujących. Musieliśmy policzyć pieniądze, czy państwo stać na realizację żądań płacowych w tej kwocie.
13.47 – Z tą reformą było tak: jeszcze nie została wprowadzona, a już została oprotestowana. Gdy premier Buzek zapytał, czy zgadzam się zostać ministrem w tej sytuacji, uznałem, że nie można powiedzieć nie. Po tygodniu w budynku ministerstwa miałem ponad 270 pielęgniarek. To trwało dwa miesiące, pielęgniarki opuściły ministerstwo dopiero w sylwestra. Tak zacząłem pracę – wspomina Grzegorz Opala.
13.44 –„Ustawa 203” była elementem wymuszonym – powiedział Grzegorz Opala, minister zdrowia w rządzie Jerzego Buzka.
13.43 Maciej Hamankiewicz: – Minister Maksymowicz musiał się zderzyć z potężnym wybuchem niezadowolenia ze środowiska lekarzy, na przykład anestezjologów.
13.40 – 80 procent naszych założeń przyjął później rząd SLD. Wiedzieliśmy, że musimy dokonać radykalnych zmian. Doprowadziliśmy do usamodzielnienia wszystkich szpitali, otworzyliśmy drogę do prywatyzacji szpitali, utworzyliśmy płatnika zewnętrznego. Wiele kwestii nie udało nam się jednak wywalczyć, bo nie mieliśmy wystarczającej siły przebicia u ówczesnego premiera – podkreślił Wojciech Maksymowicz.
13.34 – Nie spodziewałem się, że doczekam czasów, o których zacznie się mówić pozytywnie. Mieliśmy zadanie buntownicze – mówi Wojciech Maksymowicz, minister zdrowia w rządzie Jerzego Buzka, notabene były redaktor naczelny „Gazety Lekarskiej”. – To minister czasów przełomu – powiedział o Maksymowiczu prezes NRL.
13.31 Marian Miśkiewicz: – W tym czasie opieka zdrowotna nie została pozbawiona niezbędnych środków do działania, ale również nie miała perspektyw na stabilną pracę i na rozwój. Trudny był odbiór działań reformatorskich w dziedzinie opieki zdrowotnej.
13.29 Teraz głos zabiera Marian Miśkiewicz, minister zdrowia w rządzie Jana Olszewskiego. Przed nim postawione było zadanie ograniczenia nakładów na służbę zdrowia. – Te próby nie były zbyt udane, bo nie było z czego ciąć. Rząd premiera Olszewskiego nie bardzo interesował się sprawami zdrowia, trudno z tymi tematami było przebić się na posiedzenia Rady Ministrów. Miałem niewielu sojuszników w rządzie. Niełatwo było pozyskiwać środki zagraniczne, głównie z pożyczek, bo rząd nie miał możliwości ich spłacania.
13.25 Andrzej Kosiniak-Kamysz: – To podczas mojego funkcjonowania został przywrócony samorząd lekarski.
13.25 – Wszelkie rezerwy w rządzie Mazowieckiego były przeznaczane na sprawy ochrony zdrowia. Dostęp do dializy był dramatyczny, ale nam udało się to poprawić – mówi Andrzej Kosiniak-Kamysz.
13.20 Na stołem prezydialnym zasiada m.in. Bolesław Piecha, sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia w latach 2005-2007. – Proszę tu być w zastępstwie profesora Zbigniewa Religi, który też był ze Śląskiej Izby Lekarskiej – powiedział Maciej Hamankiewicz.
13.18 Prezes NRL wita kolejnych ministrów zdrowia obecnych w Sali Kolumnowej. Przedstawiając Marka Balickiego podkreślił, że jako jedyny dwukrotnie pełnił tę funkcję (w rządach Leszka Millera i Marka Belki).
13.15 Prezes Hamankiewicz przybliża sylwetki kolejnych ministrów zdrowia w III RP. Jako pierwszego powitał Andrzej Kosiniak-Kamysz – to on sprawował ten urząd w rządzie premiera Tadeusza Mazowieckiego.
13.13 Prezes NRL Maciej Hamankiewicz rozpoczyna spotkanie. Jako pierwszą powitał wicemarszałek Elżbietę Radziszewską.
12.55 Widzimy wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego Ryszarda Czarneckiego, eurodeputowanego Bolesława Piechę i wicemarszałek Sejmu, lekarkę Elżbietę Radziszewską.
12.50 Na sali widzimy ponadto wiceministra zdrowia Sławomira Neumanna oraz wielu parlamentarzystów, m.in. przewodniczącego sejmowej Komisji Zdrowia Tomasza Latosa i zastępcę przewodniczącego tej komisji Beatę Małecką-Liberę.
12.30 W Sali Kolumnowej są już m.in. wiceprezesi NRL: Romuald Krajewski, Zyta Kaźmierczak-Zagórska i Agnieszka Ruchała-Tyszler, sekretarz NRL Konstanty Radziwiłł, skarbnik NRL Wojciech Marquardt, zastępca sekretarza NRL Anna Lella, Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Grzegorz Wrona i przewodniczący Naczelnego Sądu Lekarskiego Wojciech Łącki.
12.20 Pierwsi goście zbierają się w Sali Kolumnowej. Na miejscu jest już m.in. prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz, który będzie moderował dzisiejszą debatę i zdążył już udzielić kilku wywiadów.
Foto: Marta Jakubiak
Centralne obchody 25-lecia:
100 zdjęć z jubileuszowej gali w Teatrze Narodowym
Wystąpienie prezesa NRL Macieja Hamankiewicza podczas jubileuszowej gali
NIL strategicznym partnerem Polonii medycznej
Światowa reprezentacja lekarzy w Senacie
Program centralnych obchodów 25-lecia odrodzenia samorządu lekarzy i lekarzy dentystów
Regionalne obchody 25-lecia:
Lista regionalnych obchodów jubileuszu 25-lecia samorządu lekarskiego
Zdjęcia z jubileuszu 25-lecia OIL w Łodzi
Relacja z jubileuszu 25-lecia Śląskiej Izby Lekarskiej
Materiały historyczne:
Historia samorządu lekarskiego w Polsce
Jak doszło do uchwalenia ustawy reaktywującej izby lekarskie w 1989 roku?