25 kwietnia 2024

„Ostre dyżury” niezgodne z przepisami

Wyznaczanie na danym terenie szpitali, które określonego dnia pełnią tzw. ostry dyżur dla danego zakresu świadczeń zdrowotnych (np. okulistyczny, laryngologiczny czy chirurgii urazowej) jest nieuprawnione – przypomina Rzecznik Praw Pacjenta.

Foto: Marta Jakubiak

Pomimo jasnego stanowiska Ministerstwa Zdrowia i prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia oraz licznych komunikatów w sprawie braku podstawy prawnej funkcjonowania tzw. ostrych dyżurów, zdarza się, że pacjenci wciąż zgłaszają takie sytuacje.

Rzecznik Praw Pacjenta po raz kolejny przypomina, że w sytuacji nagłego zagrożenia zdrowotnego pacjenci mogą zgłaszać się do dowolnego szpitalnego oddziału ratunkowego lub izby przyjęć albo oddziału, który ma zakontraktowane udzielanie określonych świadczeń zdrowotnych (np. okulistycznego, laryngologicznego, neurochirurgii czy chirurgii naczyniowej).

Szpitale, które mają podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, zobowiązane są do udzielania świadczeń w trybie nagłym całodobowo przez 7 dni w tygodniu.

„Szpital nie ma prawa odesłać pacjenta do innej placówki, powołując się na fakt pełnienia tzw. ostrego dyżuru, bez udzielenia pomocy. Nawet jeśli chory zgłosił się do szpitalnego oddziału ratunkowego placówki, która nie ma w swojej strukturze np. oddziału laryngologicznego, powinna zostać mu udzielona wstępna pomoc i dopiero potem można skierować go do innego szpitala dysponującego odpowiednim, ze względu na stan zdrowia pacjenta, oddziałem” – przypomina Rzecznik Praw Pacjenta w komunikacie.

Jak wskazuje Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia, ograniczanie przyjęć do danego oddziału szpitalnego do poszczególnych dni nazywanych „ostrym dyżurem”, należy traktować jako nieprawidłowości w realizacji umowy i powinno skutkować wszystkimi konsekwencjami wynikającymi z tej umowy, do jej rozwiązania włącznie.

„Warto, aby pacjenci pamiętali także, że w sytuacji zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia, który nie jest stanem nagłego zagrożenia zdrowotnego wymagającym natychmiastowej interwencji medycznej, mogą korzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej” – czytamy w komunikacie Rzecznika Praw Pacjenta.

Świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej udzielane są tam od godz. 18.00 do godz. 8.00 rano następnego dnia oraz przez całą dobę w soboty, niedziele, dni świąteczne i inne dni ustawowo wolne od pracy.

Z pomocy placówek nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej osoby ubezpieczone lub uprawnione na podstawie przepisów mogą skorzystać bezpłatnie, bez skierowania i w dowolnie wybranym miejscu ich udzielania – pacjenci nie są związani miejscem zamieszkania, czy lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej (tzw. lekarzem rodzinnym), u którego złożyli deklarację wyboru.

Informację o placówkach, w których sprawowana jest nocna i świąteczna opieka zdrowotna, pacjent może uzyskać w swojej przychodni oraz w danym oddziale wojewódzkim NFZ lub jego delegaturze.


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.