Kogo dotknie ustawa o jawności życia publicznego?
W ramach uzgodnień publicznych projekt ustawy o jawności życia publicznego, przygotowany przez ministra członka Rady Ministrów koordynatora służb specjalnych, był rozesłany do instytucji i organizacji zajmujących się zwalczaniem korupcji, jawnością żucia publicznego.
Foto: pixabay.com
Projekt nie był wysłany do żadnego z samorządów zawodów zaufania publicznego – w tym również do samorządu lekarskiego. W trakcie prac legislacyjnych projekt był kilkukrotnie modyfikowany.
Wprowadzone zmiany złagodziły pierwotne, bardziej rygorystyczne postanowienia projektu do czego przyczyniły się licznie podnoszone zarzuty niezgodności projektowanych regulacji z konstytucją, zbyt głębokiej ingerencji w prawo do prywatności bez niezbędnego uzasadnienia i z naruszeniem zasady proporcjonalności.
Projekt jest obecnie na etapie prac legislacyjnych w Stałym Komitecie Rady Ministrów. Najnowsza wersja projektu ustawy, oznaczona datą 8 stycznia 2018 r., przewiduje w kwestiach zasadniczych dotyczących jawności życia publicznego:
1) modyfikację regulacji dotyczących udostępniania informacji publicznej (projektowana ustawa ma w zastąpić w tym zakresie ustawę o dostępie do informacji publicznej),
2) regulacje dotyczące lobbingu w procesie stanowienia prawa,
3) regulacje dotyczące składania oświadczeń majątkowych,
4) regulacje dotyczące sygnalistów tj. osób, które zgłaszają organom ścigania informacje o podejrzeniu popełnienia przestępstw korupcyjnych.
Projekt ustawy przewiduje, że obowiązkiem składania oświadczeń majątkowych objęci będą m.in.:
1) Rzecznik Praw Pacjenta oraz jego zastępca (JAWNE),
2) prezes i zastępca Prezesa NFZ, członek Rady NFZ (JAWNE),
3) dyrektor departamentu lub biura w centrali NFZ oraz jego zastępca (JAWNE),
4) dyrektor oddziału wojewódzkiego NFZ oraz jego zastępca (JAWNE),
5) członek rady oddziału wojewódzkiego NFZ (JAWNE),
6) konsultant krajowy w ochronie zdrowia (NIEJAWNE),
7) konsultant wojewódzki w ochronie zdrowia (NIEJAWNE),
8) członek wojewódzkiego albo powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (NIEJAWNE),
9) główny lekarz orzecznik ZUS i jego zastępca, lekarz orzecznik ZUS, lekarz rzeczoznawca KRUS, przewodniczący komisji lekarskiej KRUS i członek komisji lekarskiej ZUS albo KRUS oraz inspektor kontroli ZUS (NIEJAWNE).
Oświadczenia oznaczone powyżej jako jawne, będą podlegały zamieszczeniu w BIP na stronie internetowej spółki zobowiązanej lub jednostki organizacyjnej zapewniającej obsługę organu lub osób uprawnionych do odebrania oświadczenia majątkowego. Nie będą podlegały ujawnieniu zawarte w oświadczeniach majątkowych informacje o:
1) nr PESEL,
2) adresie zamieszkania
3) miejscu położenia nieruchomości objętych oświadczeniem,
4) danych osobowych stron stosunków prawnych wskazanych w oświadczeniu majątkowym.
W tym miejscu można zaznaczyć, że pierwotny projekt ustawy przewidywał jawność oświadczeń majątkowych składanych przez wszystkich zobowiązanych a dodatkowo przewidywał obowiązek wskazania w oświadczeniu dochodu uzyskanego również przez małżonka osoby zobowiązanej do złożenia oświadczenia, w roku poprzedzającym złożenie oświadczenia, wraz z podaniem stron umowy oraz każdym innym przysporzeniu majątkowym o wartości powyżej 1000 złotych.
Obecne brzmienie projektu przewiduje obowiązek wykazania przysporzeń o wartości powyżej 1000 złotych wraz z podaniem strony umowy, lecz dotyczy tylko osoby zobowiązanej do złożenia oświadczenia. Oświadczenia będą składane w terminie 30 dni od objęcia stanowiska według stanu na dzień objęcia stanowiska, następnie co roku do 30 kwietnia według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego oraz w terminie 30 dni od dnia zakończenia zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji.
Projekt nakłada na przedsiębiorców, będących co najmniej średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej obowiązek stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych. Projekt przewiduje termin wejścia w życie ustawy z dniem 1 marca 2018 r. Pełny proces legislacyjny wraz w wszystkimi wersjami projektu zamieszczone są na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Źródło: ZRP NIL
