11 grudnia 2024

Pamiętaj o badaniach nie tylko w Światowym Dniu Walki z Rakiem

4 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem. To okazja do sprawdzenia swojego stanu zdrowia. Wykonywanie badań, to po zdrowym trybie życia, najważniejsza część profilaktyki nowotworowej – pozwala wcześnie wykryć chorobę i szybko wdrożyć odpowiednie leczenie.

Foto: pixabay.com

Według statystyk co czwarty z nas może zachorować na raka. W 2016 r. liczba chorych na raka w Polsce przekroczyła ponad 180 tys.

Chociaż w większości z nas diagnoza budzi strach, leczenie nowotworów jest coraz skuteczniejsze, a rokowania tym pomyślniejsze, im wcześniej wykryta choroba. We wczesnym rozpoznawaniu choroby istotną rolę odgrywają badania profilaktyczne, szczególnie w przypadku nowotworów, które początkowo nie dają wyraźnych objawów.

Do badań, jakie warto wykonać przynajmniej raz w roku, zalicza się m.in.: morfologię krwi, badanie moczu, cytologię (kobiety), test PSA (mężczyźni), badanie ultrasonograficzne narządów wewnętrznych (USG) oraz badanie skóry. O ile nie ma wskazań, by robić to częściej, raz na dwa lata należy wykonać mammografię (kobiety) i rentgen (RTG) klatki piersiowej.

– O, to kiedy i jakie badania wykonać, warto zapytać swojego lekarza rodzinnego. Do niego też należy interpretacja wyników. Wielu ludzi próbuje analizować wyniki swoich badań samodzielnie, za pomocą Internetu. Starajmy się tego nie robić, czasem nieprawidłowy wynik nie oznacza niczego niepokojącego, a jest jedynie efektem przebytej infekcji bądź niewłaściwej diety, dlatego diagnostykę pozostawmy specjalistom – podkreśla Elżbieta Kozik, prezes stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.

Na co chorujemy w Polsce? Najczęściej występującym nowotworem złośliwym jest rak płuca. Przyczynia się on do największej liczby zgonów z powodu nowotworów na świecie. W Polsce co roku zapada na niego ponad 22 tys. osób, u zaledwie 15 proc. z nich rak wykrywany jest we wczesnym etapie choroby. Regularne wykonywanie badań profilaktycznych mogłoby w tej kwestii wiele zmienić. – Rak płuca to choroba, którą można leczyć. Kluczem do tego jest wczesna diagnostyka i w zależności od typu nowotworu, indywidualnie dobrana terapia. Niestety u wielu pacjentów choroba rozpoznawana jest zbyt późno, często na etapie, w którym niemożliwe jest operacyjne usunięcie guza – mówi Elżbieta Kozik.

Dzieje się tak, gdyż rak płuca rozwija się powoli i niemal bezobjawowo. Co prawda wraz z postępem choroby pojawiają się symptomy, które mogą sugerować jej obecność, ale często są one mylone choćby z przeziębieniem. Na co więc warto zwrócić uwagę? – Kaszel, chrypka, duszności, krótki oddech, brak apetytu, szybkie męczenie się to tylko niektóre z sygnałów, jakie może wysyłać nam ciało w wyniku tej choroby. Są to jednak symptomy, które mogą towarzyszyć nam także przy innych schorzeniach, dlatego warto co jakiś czas wykonywać RTG klatki piersiowej, zwłaszcza jeśli palimy papierosy – podkreśla Elżbieta Kozik.

Równie bezobjawowo może rozwijać się także nowotwór piersi, najczęściej występujący nowotwór złośliwy kobiet w Polsce, diagnozowany co roku niemal u 18 tys. Polek. Na sto przypadków zachorowania na raka piersi, zaledwie jeden dotyczy mężczyzny. – Szacuje się, że co czternasta Polka zachoruje na raka piersi w ciągu swojego życia. Z wielu powodów, choćby takich, jak uwarunkowania genetyczne, nie mamy na to wpływu, natomiast wykonując badania profilaktyczne, mamy szansę, by nie dopuścić do rozwoju choroby. Wczesne wykrycie nowotworu może uratować życie, dlatego nie bójmy się badać, wykonujmy regularnie USG piersi – mówi Elżbieta Kozik.

W odróżnieniu od nowotworów płuca i piersi stosunkowo rzadko występującym nowotworem w Polsce jest rak tarczycy. Stanowi on około trzech proc. wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe wśród kobiet i dotyczy ich czterokrotnie częściej niż mężczyzn. Jak podkreśla Elżbieta Kozik ze stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny, rak tarczycy to nowotwór o dobrych rokowaniach, dużej przeżywalności i jeszcze większych możliwościach leczenia, ale i tu warunkiem jest jego wczesne rozpoznanie. – Regularna kontrola stanu naszej tarczycy to inwestycja w nasze zdrowie i przyszłość. Morfologia krwi, badanie USG – to badania, które są w naszym zasięgu, dlatego korzystajmy z tej możliwości i dbajmy o nasze zdrowie – zaznacza Elżbieta Kozik.