19 marca 2024

Jakie są objawy depresji u nastolatków? Jak im pomóc?

Depresja staje się jednym z poważnych problemów zdrowotnych wśród nastolatków. Czasem trudno ją odróżnić od buntu młodzieńczego. Bardzo ważne jest budowanie więzi z dzieckiem od najmłodszych lat.

Foto: pixabay.com

Objawy depresji wśród nastolatków często bywają niecharakterystyczne i różnią się od tych występujących u dorosłych, są mylone z buntem młodzieńczym, będącym naturalnym etapem procesu dojrzewania.

Młodzi ludzie nie radzą sobie z problemami

W efekcie istnieje ryzyko, że zostaną zlekceważone przez nastolatków, którzy nie są często świadomi zmian, które w nich zachodzą, ale też przez dorosłych, którzy nie wiedzą, że te zmiany w zachowaniu dziecka powinny wzbudzić ich niepokój, szczególnie jeśli utrzymują się przez dłuższy czas.

Jak mówi prof. Janusz Heitzman z Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, na depresję cierpi od 4 do 8 proc. nastolatków. Więcej (od 20 do 25 proc.) wymaga wsparcia psychicznego, ponieważ czują się samotni, są zestresowani, nie potrafią poradzić sobie z problemami w domu czy w szkole. – Dziecko nie chce odebrać sobie życia. Próba samobójcza to ostateczne wołanie o pomoc – podkreśla.

Realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia

Przede wszystkim na rodzicach leży największa odpowiedzialność za budowanie od najmłodszych lat więzi z dzieckiem, bycia blisko niego, aby czuło się bezpieczne i ważne, aby wiedziało, że z każdym problemem może się zwrócić do mamy czy taty, i że jego problem zostanie poważnie potraktowany. Daje to dużą szansę na możliwie najwcześniejsze wykrycie niepokojących objawów depresji, mądre wsparcie w chorobie, a nawet jej zapobieganie.

– Niestety trzeba mieć świadomość, że zbagatelizowana depresja może doprowadzić u nastolatka nawet do zachowań autodestrukcyjnych jak samookaleczanie czy głodzenie, a więc do głośnego, choć z pozoru cichego, apelu o pomoc. Jeśli go nie zauważymy konsekwencje mogą być nieodwracalne kiedy dziecko zdecyduje się podjąć próbę samobójczą – zaznacza dr Artur Wiśniewski z Kliniki Psychiatrii Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Choroba, w której na każdym etapie ważne jest wsparcie bliskich

Depresja może dotknąć każdego. Bez względu na wiek, wyniki w nauce, popularność czy liczbę znajomych na Facebooku. Jest to też problem, który dotyczy nie tylko osób bezpośrednio dotkniętych chorobą, ale także ich rodziców, bliskich i przyjaciół. To oni, będąc najbliżej młodej osoby, znając ją od lat, miesięcy są w stanie zauważyć nawet najmniejsze zmiany w zachowaniu.

Oczywiście gorszy dzień może zdarzyć się każdemu. Jeśli jest ich jednak coraz więcej może to być objaw choroby, która wymaga pomocy specjalisty. – Prawda jest taka, że każda niepokojąca zmiana w zachowaniu dziecka powinna zwrócić uwagę rodzica oraz nauczyciela. To właśnie dorośli z najbliższego otoczenia mogą najbardziej pomóc osobie chorej na depresję. Jednak ważne jest aby wpierali ją mądrze – zaznacza dr Tomasz Srebnicki z Kliniki Psychiatrii Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jak mądrze wspierać w chorobie i gdzie szukać pomocy?

Na stronie kampanii www.forumprzeciwdepresji.pl dostępne są filmy edukacyjne przedstawiające historie nastolatek, które chorowały na depresję, komentarze ekspertów oraz poradniki dla nastolatków i rodziców oraz poradnik metodyczny ze scenariuszem lekcji dla nauczycieli. Znajdują się w nich praktyczne wskazówki jak rozpoznać depresję u nastolatka, jak mądrze wspierać w chorobie czy jak rozmawiać o depresji z młodymi ludźmi. Jest tam również aktualna mapa punktów pomocy psychiatrycznej i psychologicznej dla dzieci i młodzieży oraz ważne telefony zaufania dedykowane nastolatkom i ich bliskim.

– Kampania Forum Przeciw Depresji to 12 lat doświadczeń i bycia blisko osób, które z chorobą zmagają się na co dzień lub ich bliskich. Prowadząc na bieżąco profil kampanii na Facebooku czy forum, widzimy, że problem depresji wśród nastolatków jest coraz powszechniejszy. Z roku na rok dostajemy coraz więcej sygnałów i wiadomości od osób w wieku 15-17 lat z prośbą o wsparcie i pomoc. Z każdym miesiącem z Antydepresyjnego Telefonu, który działa przez cały rok, korzysta też coraz więcej osób – podkreśla lek. med. Katarzyna Urbańska, która jest współorganizatorem kampanii społecznej Forum Przeciw Depresji.

Rozmowa ze specjalistą pierwszym krokiem w leczeniu

– Mamy świadomość, jak ważna i potrzebna jest rozmowa ze specjalistą, uzyskanie odpowiedzi na nurtujące pytania czy dowiedzenie się jak można pomóc osobie bliskiej, u której podejrzewamy depresję. Dlatego niezmiennie od lat stwarzamy okazję do tego aby z takiej możliwości mógł skorzystać każdy, kto tylko czuje taką potrzebę – dodaje Katarzyna Urbańska.

W ramach tegorocznej edycji kampanii Forum Przeciw Depresji organizatorzy zaplanowali również szereg aktywności umożliwiających bezpłatne konsultacje i możliwość anonimowej rozmowy ze specjalistami – lekarzem psychiatrą lub psychologiem (rozmowa ta nie zastąpi regularnej wizyty u lekarza specjalisty, ale może być ważnym pierwszym krokiem w leczeniu depresji). Każdy kto będzie chciał z nich skorzystać, będzie miał do wyboru: rozmowę telefoniczną, rozmowę poprzez czat, bezpośrednie spotkanie ze specjalistą.