60 lat w Europie. Efekty współpracy lekarzy specjalistów

W dniu 20 lipca 1958 r. w Brukseli przedstawiciele organizacji lekarzy specjalistów z sześciu krajów ówczesnej Wspólnoty Europejskiej założyli Union Europeenne des Medecins Specialistes, obecnie największą organizację profesjonalną lekarzy europejskich i jedyną, do której należą organizacje reprezentujące lekarzy specjalistów ze wszystkich krajów Unii Europejskiej i krajów stowarzyszonych.

Rzym, Muzeum Kapitolińskie. Tu podpisano Traktaty rzymskie w 1957 r.
Foto: Hadi / CC BY 3.0

Efekty 60 lat współpracy europejskich specjalistów, z których korzystają lekarze w UE i poza nią, są imponujące. W UE, która daje możliwość wykonywania zawodu w licznych krajach, bardzo ważne jest, aby kompetencja specjalistów była podobna i tylko w wyniku współpracy, dialogu i aktywnego uczestnictwa przedstawicieli wszystkich krajów mogą powstać jednorodne, wysokiej jakości, a jednocześnie praktyczne programy.

To UEMS robi od wielu lat i programy specjalizacji akceptowane przez Radę UEMS są wzorem dla wielu krajów.

Taki sam cel przyświeca organizowanym we współpracy z europejskimi towarzystwami naukowymi egzaminom. Tu z kolei warto podkreślić ważną także przy tworzeniu programów szkoleń współpracę pomiędzy specjalnościami, którą zapewnia UEMS. Efektem jest harmonizacja standardów i wysoka jakość, która sprawia, że dobrowolne egzaminy są często egzaminami krajowymi, a w licznych krajach spoza UE są uznawane za równoważne z uzyskaniem tytułu specjalisty, oczywiście po odbyciu wymaganego szkolenia specjalizacyjnego.

Akredytacja międzynarodowego doskonalenia zawodowego to kolejny przykład korzyści z aktywnej współpracy lekarzy z wielu krajów. Wprowadzony przez UEMS EACCME model akredytacji polegającej na równoległej ocenie programów i materiałów edukacyjnych przez specjalistów w danej dziedzinie, organizację zajmującą się doskonaleniem zawodowym w kraju, gdzie wydarzenie edukacyjne się odbywa oraz przez administrację systemu akredytacji zapewnia wysoką jakość, ale jeszcze ważniejszą korzyścią jest stała wymiana doświadczeń i propozycji pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi krajami.

Doceniły to organizacje odpowiedzialne za rejestrację i uznawanie punktów edukacyjnych w krajach poza UE, jak American Medical Association, które automatycznie uznaje punkty uzyskane za udział w doskonaleniu akredytowanym przez EACCME. Te aktywności są już bardzo dobrze rozwinięte, ale dużo jest ciągle do zrobienia. Na przykład w zakresie coraz częściej dyskutowanych sposobów utrzymywania kompetencji zawodowej. Tu UEMS ma propozycję, którą określamy jako European Fellowship. Będzie to opracowana przez lekarzy specjalistów dobrowolna alternatywa dla nadmiernie biurokratycznych i obciążających lekarzy systemów wprowadzanych przez administracje.

W UEMS mniej mówimy o działaniach na forum politycznym. Są one jednak ważną aktywnością organizacji i tu przede wszystkim uwagę zwracamy na wspólne wypracowywanie stanowisk europejskich organizacji lekarzy.

Najważniejsze przykłady to stanowisko z Luksemburga (2015) dotyczące rozwoju zawodowego lekarzy, wskazujące, że ustalanie zasad rozwoju i doskonalenia zawodowego powinno należeć do lekarzy, oraz tegoroczne stanowisko w sprawie centralnej roli lekarzy w ochronie zdrowia wskazujące, że praktyka medyczna wymaga współpracy wielu zawodów, ale aby zapewniać jakość i bezpieczeństwo, musi być koordynowana przez lekarzy.

Stanowiska te wykorzystują krajowe organizacje lekarzy do formułowania postulatów dotyczących organizacji kształcenia i ochrony zdrowia. Sześćdziesiąt lat to dużo. Były one dobrze wykorzystane przez europejskich lekarzy specjalistów. Wartość bycia razem we wspólnej Europie podkreśliło w szczególny sposób British Medical Association po decyzji o opuszczeniu UE przez Wielką Brytanię. Takie sytuacje stają się okazją do docenienia tej wartości, która po wielu latach współpracy może stać się czymś codziennym i prawie niedostrzegalnym.

W liście BMA do UEMS czytamy, że lekarze są przygotowani do zajmowania się niekorzystnymi sytuacjami i BMA tak samo jest przygotowane do zajęcia się problemami wynikającymi z brexitu oraz zdecydowanie potwierdza swoje zaangażowanie w pracę organizacji europejskich lekarzy. Gratulując UEMS licznych osiągnięć, życzymy więc także dalszego rozwoju i wyrażamy nadzieję, że europejscy lekarze będą jeszcze bardziej zjednoczeni we wspólnej pracy dla jakości ich praktyki i bezpieczeństwa europejskich pacjentów.

Romuald Krajewski
Prezydent Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów