Miesiąc świadomości raka płuca, prostaty i jądra
W listopadowej odsłonie Ogólnopolskiej Kampanii #WczesneWykrycieToŻycie 46 organizacji pacjentów tworzących Polską Koalicję Pacjentów Onkologicznych oraz znane publicznie osoby przypominają, że listopad to miesiąc poświęcony profilaktyce raka płuca.
Foto: pixabay.com
Miesiąc ten często określany mianem „wąstopadu” (ang. movember) to także czas, aby podnieść świadomość męskich nowotworów – raka stercza oraz raka jądra.
Rak płuca jest pierwszą przyczyną zgonów nowotworowych w Polsce wśród kobiet oraz mężczyzn. Statystyki dla tego nowotworu są zatrważające. Jak podaje Krajowy Rejestr Nowotworów, przeżycia 5-letnie u mężczyzn wynoszą zaledwie ok. 12%, natomiast u kobiet ok. 17%. W 2013 r. odnotowano prawie 15 tysięcy nowych zachorowań na raka płuca u mężczyzn oraz prawie 7 tysięcy u kobiet.
Najczęstszą przyczyną zachorowania na raka płuca jest palenie papierosów, aż u 80% chorych. Ryzyko zachorowania dotyczy również biernych palaczy, którzy oddychają powietrzem zawierającym toksyczne substancje. Do innych czynników ryzyka zaliczamy: ekspozycję na radon, azbest, metale ciężkie (kadm, ołów, nikiel, arsen), niektóre substancje chemiczne i przemysłowe zanieczyszczenia powietrza oraz predyspozycje genetyczne.
Anna Żyłowska, prezes Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca w Szczecinie: – Niepokojący pozostaje fakt, że o ile zachorowalność na nowotwory płuca wśród mężczyzn zachowuje się na stałym poziomie, o tyle wskaźnik ten charakteryzuje się stałym trendem wzrostowym wśród populacji kobiet. Chorują coraz młodsze Polki i coraz młodsze umierają. Według naszej oceny należy od najmłodszych lat edukować młodzież, a w szczególności młode kobiety, by ustrzec je przed popadnięciem w nałóg, a także utrwalać wzorce zdrowego stylu życia. Od niedawna prowadzimy kampanię #NiePalęWcale! Uświadamiamy, że choroby związane z paleniem, takie jak zawał, udar czy choroba nowotworowa to końcowe konsekwencje nałogu. W międzyczasie palenie ma wpływ na urodę (przedwczesne starzenie się skóry, zmiana kolorytu, trądzik, przebarwienia, pajączki naczyniowe), płodność, gospodarkę hormonalną, wygląd zębów i dłoni.
Ewelina Szmytke, sekretarz Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca: – Charakterystyczne objawy raka płuca pojawiają się zwykle dość późno, już w zaawansowanym stadium choroby. Należą do nich: utrzymujący się przez wiele tygodni kaszel, duszność, uczucie obezwładniającego zmęczenia, krwioplucie. Od lat propagujemy pierwotną profilaktykę nowotworową – zaprzestanie palenia, zdrowy tryb życia oraz zbilansowaną dietę.
Rak prostaty stanowi ponad 13% zachorowań na nowotwory u mężczyzn. Ryzyko zachorowania na raka gruczołu krokowego wzrasta wraz z wiekiem. Nowotwór ten bardzo rzadko ujawnia się przed 50. rokiem życia. Zgodnie z danymi KRN w ciągu trzech ostatnich dekad liczba zachorowań na raka stercza w Polsce wzrosła około 5-krotnie, w 2013 roku zanotowano ponad 12 tysięcy przypadków. Czynnikami ryzyka wystąpienia nowotworu prostaty są przede wszystkim wiek i dziedziczenie, ale również otyłość, siedzący tryb życia, oraz stany zapalne dróg moczowych. Podstawowe badania, jakie należy wykonywać regularnie po 50. roku życia, to badanie per rectum i oznaczenie poziomu PSA we krwi.
W 2010 roku zanotowano prawie 1100 przypadków raka jądra. Jest on najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn pomiędzy 20. a 44. r.ż. Beata Ambroziewicz, prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie: – Rak jądra to nowotwór młodych mężczyzn. Ze względu na rzadkie występowanie, wiele osób nie słyszało o tym nowotworze. Pierwsze objawy raka jądra są mało dokuczliwe. Zauważenie nieprawidłowości w worku mosznowym powinno spowodować niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
Szymon Chrostowski, pacjent po przebytym leczeniu choroby nowotworowej: – Wykryty odpowiednio wcześnie rak jądra jest w 100% uleczalny. Wiedza o nim, jest szczególnie ważna dla chłopców i młodych mężczyzn, ponieważ ryzyko zachorowania na raka jądra gwałtownie wzrasta po 15. roku życia osiągając szczyt około 30. roku życia. Dlatego tak ważne jest popularyzowanie nauki samobadania jąder.
