6 grudnia 2024

Podatki: uważaj na „Karguli” zza miedzy

Sąsiad zazdrości ci samochodu? To wcale nie jest niecodzienna sytuacja. Dziecko dostało drogie prezenty na komunię? Polacy masowo donoszą nie tylko na okolicznych mieszkańców, ale nawet na rodzinę.

Fot. pixabay.com

Sąsiad patrzy z zachwytem na Twoje nowe auto? Też chce takie mieć? Uważaj! Zamiast do salonu, może pobiec do najbliższego urzędu skarbowego gdzie uprzejmie poinformuje o tym, że sąsiad ma lepiej. Ciekawe dlaczego.

Anonimowe donosy do urzędów skarbowych to już norma. Pojawiają się najczęściej w czasie komunii, ale też po świętach albo wtedy, gdy sąsiad podjeżdża pod dom nowym nabytkiem. I nie chodzi w tym wszystkim o troskę o finanse publiczne, ale zwyczajnie – o zwykłą zazdrość. Nawet jeśli sąsiad rzetelnie rozlicza się z fiskusem i rzeczywiście stać go nawet na nowe porsche, sąsiad nie musi być o tym przekonany.

Przypomnijmy zatem: przy zakupie auta, ale także każdego innego przedmiotu wartego więcej niż 1 tys. zł mamy 14 dni na poinformowanie o tym urzędu skarbowego i złożenie deklaracji PCC-3 (dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych). Fiskusowi trzeba zapłacić 2 proc. wartości umowy. Jeśli jednak wartość wpisana w deklaracji odbiega od średniej wartości rynkowej, urzędnicy sami określ wartość (a co za tym idzie kwotę należnego podatku).

Z donosami jest jeszcze gorej w czasie komunijnych prezentów. Dron, tablet, quad i tym podobne drogie upominki są solą w oku sąsiada. Nie wszyscy o tym wiedzą, ale niektóre komunijne prezenty – zwłaszcza te najdroższe – mogą spowodować obowiązek zapłaty podatku.

Czy jest się czym martwić? Dużo zależy od wartości otrzymanych prezentów. Zasada jest taka, że jeśli suma wartości wszystkich otrzymanych darowizn w ciągu pięciu lat przekroczy określoną kotwę, trzeba będzie zapłacić podatek. Dużo zależy jednak od stopnia pokrewieństwa między obdarowującym a osobą obdarowaną.

Od 1 lipca 2023 r. kwoty te zostały podniesione i wynoszą obecnie:

  • 36 tys. 120 zł w pierwszej grupie podatkowej. Zaliczają się do niej: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz zięć synowa i teściowie;
  • 27 tys. 90 zł w drugiej grupie podatkowej. Należą do niej: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni małżonków pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych;
  • 5 tys. 733 zł w trzeciej grupie podatkowej. Tworzą ją: spokrewnieni w dalszym kręgu (kuzyni, rodzina macochy lub ojczyma) i osoby niespokrewnione.

Jeżeli darowizna pochodzi od osoby zaliczanej do drugiej lub trzeciej grupy podatkowej, obowiązek zgłoszenia takiego faktu do urzędu skarbowego powstaje w ciągu 30 dni od momentu otrzymania darowizny. Po otrzymaniu decyzji urzędu skarbowego, rodzice mają 14 dni na zapłacenie należnego podatku.

Sytuacja wygląda inaczej, gdy podatnicy nie zgłoszą otrzymanej darowizny w wyznaczonym terminie. Jeżeli darowizna zostanie wykryta podczas kontroli przeprowadzonej przez organ podatkowy, może to skutkować nałożeniem kary w postaci podatku karnego. Jego wysokość może wynieść 20 proc. wartości otrzymanej darowizny.

Anna Wojda