Popiersie prof. Haliny Pilawskiej. Skromny pomnik Wielkiej Postaci

Z okazji setnej rocznicy powstania izb lekarskich w Polsce na dziedzińcu szpitala PSK 2 w Szczecinie dokonano uroczystego odsłonięcia spiżowego popiersia profesor Haliny Pilawskiej. Skromny pomnik Wielkiej Postaci.

Foto: Maciej Mrożewski, Piotr Karwan

Jako autor rzeźby, pomysłodawca i jednocześnie prowadzący uroczystość, miałem honor na wstępie złożyć podziękowania przybyłym gościom, współpracownikom i przyjaciołom Pani profesor Pilawskiej oraz rodzinie, która pomnik ufundowała.

Doktor Halina Teodorczyk odczytała list profesora Tomasza Grodzkiego, Marszałka Senatu RP: „Ogromnie żałuję, że nie mogę uczestniczyć w uroczystości, upamiętniającej tak wspaniałą osobę, wzoru lekarza i naukowca. Była Człowiekiem wielkiego serca i ogromnej wrażliwości. Nie do przecenienia są zasługi Pani Profesor dla pacjentów, samorządu lekarskiego i dla mieszkańców Szczecina”.

Do symbolicznego odsłonięcia pomnika zaprosiłem profesora Jerzego Woy-Wojciechowskiego, Honorowego Prezesa Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. W czasie uroczystości dziedziniec szpitala na Pomorzanach wypełniły dźwięki gitary i śpiewu profesora Jacka Rudnickiego.

Halina Pilawska urodziła się w 1924 roku. Okupację hitlerowską spędziła w Warszawie. Kontynuowała naukę na tajnych kompletach, uzyskując maturę w czerwcu 1944 roku. W sierpniu tego roku trafiła do powstańczych szeregów Armii Krajowej. W Powstaniu Warszawskim była łączniczką. Podczas jednej z akcji została ciężko ranna. Wydobyta spod gruzów przeszła trepanację czaszki w szpitalu powstańczym. Cudownie ocalona, za sprawą Czerwonego Krzyża odnaleziona przez matkę, szczęśliwie doczekała końca wojny. Wspomnienia z lat okupacyjnych zostały opublikowane przez profesor Pilawską w drugim tomie Pamiętników Lekarzy i skatalogowane w materiałach Muzeum Powstania Warszawskiego.

Po pierwszych trzech latach studiów na Uniwersytecie Wrocławskim, w roku 1948 przyjechała do Szczecina. W 1952 r. ukończyła Pomorską Akademię Medyczną. Uzyskała specjalizacje z pediatrii i higieny ogólnej, habilitowała się w 1972 r. Tytuł naukowy profesora zwyczajnego odebrała w Belwederze w 1993 r. Była kierownikiem Zakładu Propedeutyki Pediatrii, Zakładu Higieny, Katedry Medycyny Społecznej oraz Zakładu Epidemiologii.

Profesor Halina Pilawska – wielka patriotka w szczególny sposób zasłużyła się sprawie reaktywacji samorządu lekarskiego. Należała do ścisłego grona lekarzy zabiegających w tutejszym środowisku o powołanie w Szczecinie Okręgowej Izby Lekarskiej. Była jej pierwszym Prezesem – Założycielem. Nie sposób wymienić wszystkich, spośród jakże licznych, form aktywności intelektualnej i organizacyjnej Pani Profesor, którymi obdarzyła naszą społeczność w tamtym czasie. Profesor Halina Pilawska była Honorowym Członkiem Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie i Damą Medalu Gloria Medicinae. W roku 2012 na Uroczystej Gali Polskiego Towarzystwa Lekarskiego w Sali Wielkiej Zamku Królewskiego w Warszawie została uhonorowana przez kanclerza Kapituły Medalu – profesora Jerzego Woy-Wojciechowskiego – tytułem Medicus Nobilis.

Dzień 27 października 2021 roku zapisze się w sercach wielu szczecinian. Dobrze się stało, że ta forma pamięci ucieleśnia upamiętnianie autorytetów lekarskich naszego środowiska. Należy mieć nadzieję, że podobne inicjatywy będą kontynuowane w przyszłości.

Dr med. Mieczysław Chruściel