3 grudnia 2024

Rusz się po zdrowie i wygraj z nowotworem!

Jak dowodzą wieloletnie badania – nawet 90% zachorowań na nowotwory złośliwe wynika z czynników środowiskowych, w tym takich jak styl życia i złe nawyki żywieniowe, a także narażenie na oddziaływanie szkodliwych związków chemicznych.

Prof. dr hab. Witold Zatoński

Nowotwory złośliwe są drugą najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce [1]. Tymczasem 1/3 zachorowań na nowotwory można by zapobiec poprzez pozytywne zmiany stylu życia, dotyczące m.in. regularnej aktywności fizycznej oraz odpowiedniego sposobu odżywiania się.

Statystyki nie kłamią

Liczba osób ze zdiagnozowanym nowotworem w Polsce w ciągu ostatnich 30 lat wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając w 2010 roku ponad 140,5 tys. zachorowań [2]. Obecnie rak jest przyczyną przedwczesnej śmierci co czwartego Europejczyka, a prognozy nie pozostawiają wątpliwości, że zachorowalność będzie rosnąć [3].

Ogromna skala problemu

Zapobieganie nowotworom jest jednym z największych wyzwań w obszarze ochrony zdrowia. Skala problemu jest ogromna, jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, że istnieje skuteczny sposób walki z rakiem. Zapobiegać nowotworom można dzięki prewencji pierwotnej, czyli przeciwdziałaniu zachorowaniom poprzez zmianę naszych codziennych nawyków i przyzwyczajeń.

Konsekwentnie, dzień w dzień

– Zmniejszenie zachorowalności na nowotwory jest możliwe dzięki zdrowemu postępowaniu każdego dnia. Modyfikacja stylu życia, nie tylko poprawia ogólny stan zdrowia, ale może także ograniczyć ryzyko wystąpienia nowotworów – mówi prof. dr hab. n. med. Witold Zatoński, kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, czyli instytucji odpowiedzialnej za realizację zadania Prewencja pierwotna nowotworów w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych.

Niedoceniana rola czynników środowiskowych

– Czynniki środowiskowe są przyczyną zdecydowanej większości zachorowań na raka. Część z tych czynników jest łatwa do kontrolowania, gdyż jest związana ze stylem życia. Palenie tytoniu, brak ruchu, złe odżywianie oraz nadwaga i otyłość – to czynniki, które w sposób znaczący wpływają na występowanie nowotworów. Warto budować świadomość społeczną, że każdy z nas ma istotny wpływ na zapobieganie nowotworom. Rezygnacja ze szkodliwych nawyków i wprowadzenie do swojego planu dnia działań pozytywnych dla naszego organizmu, pozwolą nam na długo cieszyć się zdrowiem – dodaje prof. Witold Zatoński.

Potrzebna tylko motywacja

Zalecenia opisane i zebrane w Europejskim kodeksie walki z rakiem (zobacz więcej) mają podstawowe znaczenie dla prewencji pierwotnej nowotworów. – Zminimalizować ryzyko zachorowania na raka może każdy z nas. Postępowanie zgodnie z zasadami nie wymaga od nas dużych nakładów czasu, a jedynie motywacji do podejmowania codziennych decyzji, które będą dobre dla naszego zdrowia – podkreśla profesor.

Styl życia a nasze zdrowie

– Specyfika mojego zawodu sprawia, że mój każdy dzień jest właściwie inny od poprzedniego. Mój tryb życia nie jest regularny. Jednak właśnie dlatego bardzo zwracam uwagę na to jaki styl życia przekazuję rodzinie, jak odżywia się moja rodzina i czy jest aktywna fizycznie. Sama też muszę dbać o to, żeby dobrze wyglądać oraz mieć silę i energię do pracy i dla rodziny. Dlatego, kiedy przygotowuję posiłki, pamiętam, aby nie zabrakło w nich warzyw i owoców. Jedząc obiad opowiadamy sobie, jak to, co jemy, cieszy nasze serce, nerki i mózg. Dzieciaki uwielbiają te historie! – mówi Sonia Bohosiewicz, aktorka i piosenkarka.

Patrz, co masz na talerzu

– Dla mnie jest bardzo istotne co mam na talerzu, dlatego dokonuję przemyślanych wyborów już w sklepie. To, co kupię, będzie w domu. Cieszę się też, że jestem mamą dwójki chłopców, bo dzięki nim zawsze jestem w ruchu. Wspólne zabawy, spacery i jazda na rowerze dostarczają nam sporo energii i doskonale wpływają na nasze samopoczucie. Zawsze byłam aktywna, ale wbrew pozorom to właśnie dzięki dzieciom w moje życie na stałe wkradła się aktywność fizyczna i to naprawdę w sporych dawkach. Często sama uprawiam sport – basen, siłownia i bieganie działają zbawiennie na moje zdrowie – dodaje Sonia Bohosiewicz.

[1] „Nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 r.”, Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
[2] „Nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 r.”, Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
[3] Europejski kodeks walki z rakiem, trzecie polskie wydanie pod redakcją prof. dr. hab. n. med. Witolda Zatońskiego, 2003.