Skrining samorządu lekarskiego (grudzień 2021)
2 grudnia 1921 r. sejm uchwalił ustawę o ustroju i zakresie działania izb lekarskich. Nowopowstały samorząd mógł wreszcie samodzielnie kształtować sprawy środowiska lekarskiego w ramach niezależnej państwowości.
W życzeniach z okazji rocznicy stulecia prezes NRL Andrzej Matyja podkreślił, że od tamtego momentu lekarze przestali być „jedynie” lekarzami skupionymi na ratowaniu zdrowia i życia pacjentów, a stali się także strażnikami praw, godności i sumienności w wykonywaniu obowiązków zawodowych, partnerem we współpracy z państwem w sprawach dotyczących zdrowia publicznego, reprezentantem i głosem naszej społeczności.
100 pytań na 100-lecie
Ostatniemu w 2021 r. numerowi „Gazety Lekarskiej” towarzyszy wyjątkowa publikacja – „Zeszyt Historyczny. 100 pytań na stulecie samorządu lekarskiego w Polsce 1921‑2021”. Jest to zbiór wspomnień i refleksji wokół samorządu lekarskiego – jego przeszłości i przyszłości, a także polskiej ochrony zdrowia w najszerszym rozumieniu tego pojęcia. Wypowiedzi lekarzy i lekarzy dentystów, ekspertów medycznych, liderów opinii i osobistości ze świata kultury i nauki, tworzą wielowymiarowy obraz funkcjonowania środowiska lekarskiego, jego dokonań i wyzwań, z jakimi się mierzyło w przeszłości i mierzy obecnie. Miłej lektury!
100-lecie ma swoją kartkę pocztową
Z okazji stulecia izb lekarskich Poczta Polska wydała kartkę okolicznościową, którą można nabyć w sklepie internetowym www.filatelistyka.poczta-polska.pl i w wybranych urzędach pocztowych, w tym w Sklepie Filatelistycznym UP Warszawa 1, gdzie dostępny jest także specjalny datownik z logo stulecia do ostemplowania kartki. Pocztówkę zaprojektował Jacek Konarzewski, a jej szczegółowy opis znajduje się na stronie NIL.
Brak konkretów ws. pandemii
Prezydium NRL poparło apel Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych z 28 listopada skierowany do prezydenta, premiera, ministra zdrowia, marszałka Sejmu RP i marszałka Senatu RP. W stanowisku z 29 listopada PNRL stwierdziło, że rekomendacje specjalistów z dziedziny epidemiologii i chorób zakaźnych są wyraźnym sygnałem, że dalsza bezczynność władz jest rażącym zaniedbaniem bezpieczeństwa publicznego i zdrowia mieszkańców kraju.
Powrót zawodówek
Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 17 listopada 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, która zawiera przyjęte przez sejm kontrowersyjne senackie poprawki, umożliwiające uczelniom zawodowym prowadzenie nauczania na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym. Pomysł wprowadzenia tzw. zawodówek dla lekarzy i lekarzy dentystów od początku krytykował samorząd lekarski, który m.in. apelował do prezydenta o niepodpisywanie ww. ustawy, wskazując, że to rozwiązanie doprowadzi do obniżenia standardów nauczania i felczeryzacji zawodu.
Według Prezydium NRL dopuszczenie do wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty osób z wykształceniem uzyskanym na uczelni zawodowej podważy zaufanie do wszystkich osób wykonujących te zawody. Fakt podpisania ustawy skomentował prezes NRL Andrzej Matyja, twierdząc, że rządzący oszukali samorząd lekarski i opinię publiczną, a sposób, w jaki ponownie wprowadzono zapisy, określił jako skandaliczny i świadczący o totalnym znieważeniu i zignorowaniu środowiska lekarskiego.
Chirurgiczna asysta lekarza
Pomimo stanowczego sprzeciwu samorządu lekarskiego, 10 listopada 2021 r. ogłoszono nowelizację rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie utworzenia specjalizacji „chirurgiczna asysta lekarza” (ChAL). Według uzasadnienia projektu rozporządzenia, wprowadzenie ChAL wynika z niedoboru lekarzy chirurgów w systemie opieki zdrowotnej. Prezes NRL Andrzej Matyja uważa, że od tego rozwiązania liczba chirurgów nie ulegnie zwiększeniu, a warunki realizacji szkolenia specjalizacyjnego pogorszą się. Jego zdaniem każda asysta, która nie będzie przygotowywać przyszłego samodzielnego chirurga, to zmarnowane miejsce przy stole operacyjnym.
„Dużo większą korzyść przyniosłoby uwolnienie nas od części papierologii, w czym mogłyby pomóc sekretarki medyczne” – skomentował prezes NRL, wyjaśniając, że w Polsce do pracy biurokratycznej w ochronie zdrowia „używa się” lekarzy, a już w szczególności młodych lekarzy, przez co są oni coraz bardziej „wykształceni” w wypełnianiu formularzy, a coraz mniej w naukowej medycynie klinicznej. Wyraził także przekonanie, że jeśli sprawy biurokratyczne przejąłby personel pomocniczy, to chirurdzy byliby w stanie spokojnie realizować plany operacyjne.
„Bezczynny” dyrektor CEM
Naczelna Izba Lekarska otrzymała korzystny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, w którym stwierdzono, że dyrektor Centrum Egzaminów Medycznych dopuścił się bezczynności w rozpoznaniu wniosku NIL z 15 lutego 2021 r. o udostępnienie informacji publicznej i zobowiązał dyrektora CEM do jego rozpoznania w terminie 14 dni od dnia zwrotu przez sąd akt administracyjnych organowi wraz z odpisem prawomocnego wyroku.
Wniosek dotyczył udostępnienia przez CEM treści pytań egzaminacyjnych wraz z poprawnymi odpowiedziami, wykorzystanych na potrzeby Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, dla wszystkich specjalności, które odbyły się w latach 2016-2020 w sesji wiosennej. Wyrok ten jest nieprawomocny. Dyrektorowi CEM przysługuje bowiem prawo wniesienia skargi kasacyjnej do NSA w terminie 30 dni od dnia doręczenia mu wyroku WSA w Łodzi.
Spotkanie z RPO
19 listopada Prezes NRL Andrzej Matyja spotkał się z Rzecznikiem Praw Obywatelskich Marcinem Wiąckiem w celu omówienia obecnych problemów w ochronie zdrowia, w tym związanych z pandemią COVID-19. Podkreślono pilną potrzebę zwiększenia zakresu szczepień, jak również podejmowania innych działań organizacyjnych i prawnych mających na celu zmniejszenie skali zagrożeń.
Inne wątki rozmowy dotyczyły problemu uregulowania odpowiedzialności dyscyplinarnej lekarzy, w tym ustawy o biegłych sądowych. Poruszono też szereg konkretnych spraw, z którymi NRL zwracała się w ostatnim czasie do RPO. Zdaniem obu rozmówców, potrzebne jest szybkie wsparcie ze strony państwa dla systemu ochrony zdrowia, tak aby konstytucyjne prawo obywateli do opieki zdrowotnej mogło być skuteczniej realizowane.
Zostawcie staż podyplomowy
Prezydium NRL stanowczo sprzeciwia się zgłoszonej przez Konferencję Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych i popartej następnie przez ministra zdrowia propozycji zniesienia stażu podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów. W stanowisku z 5 listopada czytamy, że staż podyplomowy powinien być utrzymany, ponieważ jest formą kształcenia, która w najlepszy sposób prowadzi do nabycia przez absolwentów uczelni medycznych uprawnień do samodzielnego wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty. Według PNRL stanowi on niezbędne uzupełnienie wiedzy, a zwłaszcza umiejętności praktycznych uzyskanych w trakcie studiów.
Nowa forma protestu
Pod koniec listopada Ogólnopolski Komitet Protestacyjno-Strajkowy, wobec braku reakcji na postulaty protestujących medyków, jak i rosnącej na sile czwartej fali pandemii, podjął decyzję o zmianie formy aktywności. W Alejach Ujazdowskich w pobliżu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pozostały symbole Białego Miasteczka 2.0, ale działalność jego mieszkańców i komitetu została przeniesiona do przestrzeni wirtualnej, gdzie jest kontynuowana komunikacja z pacjentami. Komitet podkreśla, że nie jest to koniec protestu pracowników polskiej ochrony zdrowia. Zapowiedziano m.in. podjęcie współpracy z organizacjami pacjenckimi oraz, jeśli będzie taka potrzeba, ponowne „wyjście na ulicę”.
O biegłych w prokuraturze
8 listopada odbyło się spotkanie przedstawicieli samorządu lekarskiego z kierownictwem Departamentu Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej. Tematem rozmów był problem systematycznego zmniejszania się liczby biegłych lekarzy, co wynika m.in. z niskich stawek wynagrodzeń za wydawanie opinii, które zniechęcają lekarzy do współpracy z wymiarem sprawiedliwości.
Alicja Szczypczyk, Dział Mediów i Komunikacji NIL
