W 100-lecie bitwy skoczowskiej…

28 stycznia 2019 r. przedstawiciele Komisji Historycznej ORL w Katowicach: dr Ewa Paszek, dr Mieczysław Dziedzic i dr Ryszard Wąsik wzięli udział w rozpoczynających się tego dnia obchodach 100. rocznicy bitwy pod Skoczowem.

Obecni byli także lekarze z Okręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie, a także z Republiki Czeskiej, m.in. doc. Bohuslav Chwajol, honorowy prezes Polskiego Towarzystwa Medycznego. Naczelną Izbę Lekarską, podczas uroczystości, reprezentował Jacek Kozakiewicz, wiceprezes NRL.

W styczniu 1919 roku wojska czechosłowackie, zrywając wcześniejsze porozumienie, zajęły polską część Śląska Cieszyńskiego. Zostały one zatrzymane w wyniku nierozstrzygniętej bitwy pod Skoczowem. W wyniku tego konfliktu i późniejszych międzynarodowych uzgodnień doszło do podziału Śląska Cieszyńskiego, a granice wyznaczono na rzece Olzie.

Podział ten nie był korzystny dla Polski, nie przeprowadzono ostatecznie planowanego wcześniej plebiscytu, a Polska znalazła się w obliczu agresji ze Wschodu i szukała sprzymierzeńców na Zachodzie, forsującym ww. podział. Jednakże gdyby nie polski opór w bitwie pod Skoczowem, cały Śląski Cieszyński mógłby stać się częścią Czechosłowacji!

Uroczystości rozpoczęły się od odsłonięcia tablicy na budynku plebanii parafii ewangelickiej w Skoczowie, gdzie 100 lat temu stacjonował brygadier Franciszek Ksawery Latinik, głównodowodzący obroną na linii Wisły. Kolejnym punktem obchodów była prezentacja muralu na skoczowskim Małym Rynku autorstwa Rafała Roskowińskiego. Mural inspirowany jest starą fotografią Dowództwa Frontu Śląskiego podczas przeglądu odcinka bojowego w Simoradzu.

Druga odsłaniana tablica jest usytuowana przy wejściu głównym do Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Gustawa Morcinka w Skoczowie. Tablica ma przypominać, że przed stu laty, w ówczesnej szkole mieścił się sztab dowodzenia oraz szpital polowy, w którym leczono rannych żołnierzy w wojnie czesko-polskiej. Tablicę odsłonili wspólnie burmistrz Mirosław Sitko, dyrektor szkoły Urszula Kossakowska oraz wiceprezes NRL Jacek Kozakiewicz.

W szkole młodzież przygotowała przedstawienie słowno-muzyczne poświęcone obchodom. Uczniowie z pomocą skoczowskich pasjonatów historii zrekonstruowali również szpital polowy w sali gimnastycznej. Ostatnim punktem obchodów w dniu 28 stycznia było otwarcie wystawy w Sarkandrówce (Muzeum Parafialne im. św. Jana Sankandra) pt. „Śląscy lekarze dla Niepodległej – wybrane sylwetki” autorstwa dr. Krzysztofa Brożka i dr. Stanisława Mysiaka z Komisji Historycznej ORL w Katowicach.

Wśród wielu zaproszonych gości obecni byli m.in. Starosta Powiatu Cieszyńskiego Mieczysław Szczurek, Przewodniczący Rady Miejskiej Skoczowa Rajmund Dedio, zastępca burmistrza Andrzej Bubnicki, skoczowscy radni, sekretarz gminy Beata Macura, historyk Halina Szotek, Franciszek Ksawery Wetulani, praprawnuk brygadiera Franciszka Ksawerego Latinika, Janina Unicka, córka ks. Unickiego, który w czasie wojny czesko-polskiej, który był księdzem w skoczowskiej parafii ewangelickiej. Na obchody przybyli również potomkowie naczelnego lekarza Pułku Piechoty Ziemi Cieszyńskiej na przełomie 1918/1919 ppor. dr. Karola Hesska: prof. Marek Moskała (wnuk) oraz Grzegorz i Piotr Skotniccy (prawnuki).

W dniu 30 stycznia wiceprezes NRL Jacek Kozakiewicz uczestniczył w Konferencji Naukowej „Skoczów 1919. Finał wojny o Śląski Cieszyński”, podczas której przypomniano o bohaterskiej postawie wielu lekarzy.

KBF