Zawód zaufania publicznego zobowiązuje

To lekarz jest najlepiej poinformowany o zapadłych wyrokach i powinien do nich się stosować. Uprawnione jest również oczekiwanie od niego, że poinformuje o nich samorząd – pisze sekretarz NRL Grzegorz Wrona.

Przepisy Kodeksu karnego, na podstawie których sądy powszechne (karne) zakazują wykonywania lekarzowi zawodu lub ograniczają jego wykonywanie, są umieszczone w części ogólnej w rozdziale V Środki karne.

Zainteresowanych szczegółami odsyłam do art. 41. Główny przekaz przepisu ma brzmienie:

„§ 1. Sąd może orzec zakaz zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem”.

Przepis ten nie dotyczy tylko lekarzy. W związku z brzmieniem tego i następnych paragrafów zapadają wyroki o niejednolitym brzmieniu i niejednolitych warunkach zakazu. Nie do pominięcia jest też odmienne słownictwo.

Zakaz wykonywania zawodu orzeczony w wyroku sądu karnego jest odpowiednikiem zawieszenia prawa wykonywania zawodu orzeczonego przez sąd lekarski. Pozbawienie prawa wykonywania zawodu orzeczone przez sąd lekarski wydaje się być odpowiednikiem wyroku sądu karnego zakazującego lekarzowi wykonywania zawodu dożywotnio (§ 1a). Piszę – wydaje się być – gdyż zgodnie z moją wiedzą taki wyrok sądu karnego jeszcze nie zapadł.

Pewna niekonsekwencja

W przeszłości spotykaliśmy się z wieloma zakazami wykonywania zawodu lekarza sporządzonymi przez sądy w formie opisowej, które prezesi wykonujący te wyroki słusznie interpretowali jako ograniczenia zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza. Zdarzały się wyroki zakazujące zajmowania stanowiska dyrektora jednostki czy też kierownika oddziału, co oczywiście było odpowiednikiem „naszego” zakazu zajmowania stanowisk kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia.

Warto też wspomnieć o okresach zakazu zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania zawodu przez lekarza orzekanego w wyrokach sądów, gdyż i tu spostrzegamy odmienności od przepisów ustawy o izbach lekarskich. Co do zasady sąd w wyroku określa długość kary w latach: od roku do lat piętnastu.

Kolejną przesłanką z ustawy, którą prezes okręgowej rady lekarskiej winien brać pod uwagę, jest to, iż okres, na który orzeczono zakaz (wykonywania zawodu lekarza) nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności. Widać tu pewną niekonsekwencję ustawodawcy dopuszczającego przecież wykonywanie zawodu lekarza za pośrednictwem i przy wykorzystaniu środków przekazu elektronicznego.

Prezes staje więc przed kłopotem, jak skutecznie karę wykonać. Nie do pominięcia są też okoliczności doręczenia przez sąd prawomocnego wyroku do wykonania, które następuje niejednokrotnie w odległym czasie od dnia jego prawomocności. No i skomplikowane przepisy dotyczące wykonywania kary pozbawienia wolności, okresu jej wykonania i możliwości jej skrócenia. Wiadomości o tych okolicznościach też nie przepływają płynnie.

Oczywiście nie wolno zapominać, że wykonujemy zawód zaufania publicznego, co zobowiązuje. To lekarz jest najlepiej poinformowany o zapadłych wyrokach i powinien do nich się stosować. Domniemanie obowiązku poinformowania o wyroku swojego samorządu jest uprawnione.

Nie wszystko trafia do rejestru

I tu dochodzimy do znanej już nam zasady praktycznych działań prezesa, tj. wpisania wzmianki o zakazie do okręgowego rejestru lekarzy (nastąpi replikacja do Rejestru Centralnego, publicznie dostępna), poinformowania właściwego oddziału ZUS, centrali NFZ, właściwego wojewody, podmiotu/ów, w którym lekarz wykonuje zawód, właściwej okręgowej rady prowadzącej RPWDL, a także okręgowej komisji wyborczej.

Jest też zobowiązanie lekarza do złożenia dokumentu prawo wykonywania zawodu celem dokonania wpisu o orzeczonym środku karnym (sytuacja się zmieni w chwili elektronizacji informacji o naszych uprawnieniach!).

I jeszcze o jednej odmienności – wzmianka o zakazie wykonywania zawodu wynikająca z wyroku sądu karnego nie jest umieszczana w Rejestrze Ukaranych Lekarzy i Lekarzy Dentystów Rzeczypospolitej Polskiej. Czy to niekonsekwencja ustawodawcy?

Grzegorz Wrona, sekretarz Naczelnej Rady Lekarskiej