Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej

W ponad 100 krajach na całym świecie, w tym również w Polsce, dziś obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej, którego globalnym organizatorem jest Światowa Federacja Dentystyczna (FDI World Dental Federation). W Polsce inicjatorami wydarzenia są Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej i Polski Czerwony Krzyż.

Po lewej: Bartłomiej W. Loster, prezydent PTS, po prawej: Anna Jurczak, prezes PTSD

Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej jest okazją do zwrócenia uwagi na problemy stomatologiczne Polaków i zachęty do dbania o prawidłowe nawyki higieny jamy ustnej, które pozwolą chronić nasze zęby przez całe życie.

Światowa Federacja Dentystyczna wskazuje, że próchnica zębów jest jedną z najpowszechniejszych chorób na świecie i że aż 90% populacji zmaga się z problemami jamy ustnej [1]. Polskie dane epidemiologiczne uzyskane z badań prowadzonych przez Ministerstwo Zdrowia w ramach programu „Monitoring Zdrowia Jamy Ustnej” pokazują, że 99,9% Polaków w wieku 35-44 lat ma próchnicę zębów.

Z kolei z raportu firmy badawczej Ipsos, opracowanego na podstawie wyników ankiet przeprowadzonych podczas bezpłatnych przeglądów stomatologicznych w ramach programu „Chroń Dziecięce Uśmiechy”, który wspiera Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, wynika, że ponad 76% polskich uczniów w wieku 6-12 lat ma problemy z próchnicą, natomiast w grupie dzieci w wieku 7-9 lat ten procent jest jeszcze wyższy i wynosi 79% [2].

– Próchnica zębów to bardzo duży problem społeczny w naszym kraju, dlatego musimy kłaść nacisk na edukację. Zły stan uzębienia w Polsce spowodowany jest w dużej mierze niewiedzą i zaniedbaniami, których dopuszczamy się każdego dnia – mówi prof. dr hab. med. Bartłomiej W. Loster, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego.

4 kroki dla zdrowych i pięknych zębów

Trudno wyobrazić sobie piękny, symbolizujący radość i szczęście, uśmiech u osoby ze zniszczonym uzębieniem. Zdrowie zębów zależy od prawidłowej higieny jamy ustnej chroniącej przed próchnicą. Z okazji Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej zapamiętajmy 4 proste kroki dla zachowania zdrowych i pięknych zębów. Są one następujące:

• dokładne szczotkowanie zębów pastą z fluorem przynajmniej dwa razy dziennie;
• stosowanie dodatkowych środków do higieny jamy ustnej, aby oczyścić przestrzenie międzyzębowe (szczoteczki i nitki międzyzębowe, płyny do płukania jamy ustnej);
• żucie bezcukrowej gumy po jedzeniu lub słodkich napojach, gdy nie możemy umyć zębów;
• regularne wizyty kontrolne u lekarza stomatologa, co najmniej raz na 6 miesięcy.

– Nasze nawyki żywieniowe zmieniają się – od trzech regularnych posiłków do znacznie częstszej konsumpcji przekąsek w ciągu dnia. Dlatego pamiętajmy, że po każdym posiłku, powinniśmy zadbać o nasze zęby. Regularnie szczotkujmy zęby pastą z fluorem, a kiedy jesteśmy poza domem i nie możemy umyć zębów, sięgajmy po bezcukrową gumę do żucia – zwiększa ona wydzielanie śliny, co pomaga neutralizować kwasy osadu nazębnego, odpowiedzialne za rozwój próchnicy, a dodatkowo, usuwa resztki pokarmu z zębów – dodaje prof. Bartłomiej W. Loster.

Zdrowe zęby

– Nieleczona próchnica zębów i jej następstwa prowadzą do powstawania procesów patologicznych w obrębie jamy ustnej, które mogą leżeć u podłoża wielu chorób ogólnych. Dlatego też konieczne jest podejmowanie kompleksowych działań zwiększających świadomość prozdrowotną społeczeństwa w tym zakresie. Edukacja dotycząca znaczenia higieny jamy ustnej powinna być prowadzona wśród dzieci już od najmłodszych lat, przede wszystkim należy jednak edukować rodziców i opiekunów, ponieważ to właśnie oni będą utrwalać nawyki zdrowotne w zakresie higieny jamy ustnej u swoich dzieci – mówi dr n. med. Anna Jurczak, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jako cel zdrowia do realizacji do 2020 roku zakłada, że we wszystkich krajach europejskich odsetek dzieci 6-letnich bez próchnicy sięgnie 80%. Próchnica zębów to poważny problem zdrowia publicznego nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Koszty leczenia schorzeń stomatologicznych należą do jednych z najdroższych i w krajach wysoko uprzemysłowionych wynoszą one 5-10% publicznych wydatków na zdrowie [3].

Edukacja najmłodszych

– Od ponad czterdziestu lat Polski Czerwony Krzyż promuje zdrowy styl życia m.in. poprzez Kluby Wiewiórki PCK. To dzięki nim kształcimy młode pokolenie w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, jak m.in. dbać o zdrowe zęby – informuje Katarzyna Stępińska, kierownik Działu Programowego Polskiego Czerwonego Krzyża.

– Dzięki programowi „Chroń Dziecięce Uśmiechy” wspólnie z Polskim Towarzystwem Stomatologicznym dodatkowo edukujemy uczniów szkół podstawowych, ich rodziców i nauczycieli, jak skutecznie dbać o higienę jamy ustnej – do tej pory udało nam się przeprowadzić lekcje wśród ponad 130 000 dzieci w całej Polsce. Wierzymy, że takie działania wpłyną na zmniejszenie odsetka dzieci z próchnicą w naszym kraju – podkreśla przedstawicielka PCK.

Priorytety w zakresie zdrowia jamy ustnej

Światowa Federacja Dentystyczna określiła priorytety na najbliższe lata w zakresie zdrowia jamy ustnej, które opublikowała w dokumencie „Wizja 2020” (Vision 2020). Celem tego dokumentu jest uświadomienie społecznościom, że opieka stomatologiczna jest podstawowym prawem każdego obywatela. Wizja 2020 określa pięć najważniejszych obszarów działań definiujących wyzwania stojące przed organizacjami zajmującymi się problemem zdrowia jamy ustnej. Są one następujące:

• zdolność do odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na opiekę stomatologiczną;
• zwiększenie roli lekarzy dentystów;
• wypracowanie właściwych modeli kształcenia lekarzy dentystów;
• minimalizację negatywnych skutków rozwoju społeczno-gospodarczego;
• wspieranie oraz rozwój badań i technologii.

[1] FDI World Dental Federation.
[2] W ramach dwóch edycji programu „Chroń Dziecięce Uśmiechy” przeprowadzono w sumie 14 400 przeglądów dentystycznych w wybranych szkołach podstawowych z 10 województw: opolskiego, warmińsko-mazurskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego, lubelskiego (1 edycja) oraz mazowieckiego, podlaskiego, łódzkiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego (2 edycja). Każdemu przeglądowi towarzyszyła ankieta wypełniana przez dentystę. „Badanie przesiewowe stanu uzębienia wśród dzieci ze szkół podstawowych”, Ipsos, marzec 2014, 2015.
[3] Petersen PE, Bourgeois D, Ogawa H, Estupinan-Day S, Ndaye C. (2005) The global burden of oral diseases and risks to oral health. Bulletin of the World Health Organisation; 83; 661-669.

Jesteś lekarzem dentystą? Studiujesz na kierunku lekarsko-dentystycznym? Interesuje cię stomatologia? Sprawdź, co na ten temat ostatnio opublikowaliśmy na naszym portalu (zobacz więcej).