Mieszkańców Łodzi gubi alkohol, na Podkarpaciu najmniej palą

Ukazał się prawie 500-stronicowy raport „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania”. To dokument publikowany co cztery lata przez NIZP-PZH. Wyniki komentuje prof. Bogdan Wojtyniak.

Foto: Mariusz Tomczak

Polak żyje krócej o 7 lat niż Włoch, a Polka o 5 lat od Hiszpanki. Od krajów Europy Zachodniej najbardziej różni nas stan zdrowia osób w wieku 25-64 lata, np. polscy mężczyźni w tej grupie wiekowej umierają na choroby serca 4-krotnie częściej niż Holendrzy czy Duńczycy.

Polska dołącza do krajów, w których coraz wolniej rośnie długość życia. To zjawisko obserwujemy już m.in. w Stanach Zjednoczonych, gdzie od trzech lat długość życia wręcz zmniejsza się, czy w Wielkiej Brytanii i Niemczech.

Z naszych badań wynika, że wiedza Polaków na temat zdrowia jest niezadowalająca. Bardzo mało osób wskazuje niewłaściwą dietę jako czynnik sprzyjający zachorowaniu na zawał serca, udar mózgu czy nowotwory, a sposób odżywiania przecież doskonale wpisuje się w te choroby.

Od wielu lat widzimy spore różnice w stanie zdrowia osób mieszkających w różnych częściach Polski, i wcale nie z powodu gorszego dostępu do służby zdrowia. W Łodzi i woj. łódzkim mężczyźni żyją najkrócej w kraju praktycznie od początku transformacji, choć opieka zdrowotna działa tam na wysokim poziomie. Przyczynę widzę w stylu życia i gorszej przeciętnie jakości życia co pokazują wyniki „Badania spójności społecznej 2018” przeprowadzonego przez GUS.

W Łodzi częściej niż w innych regionach obserwuje się różne choroby wynikające z nadmiernej konsumpcji alkoholu (np. marskość wątroby, zatrucia alkoholowe, zaburzenia psychiczne) czy udary, do których – jak wiadomo – przyczyniają się m.in. palenie papierosów i także picie alkoholu. Trzeba nadmienić, że rozpoznanie sytuacji zdrowotnej w woj. łódzkim jest utrudnione ze względu na wyjątkowo wysoki odsetek zgonów z powodu przyczyn niedokładnie określonych lub nieznanych. Co dziewiąty zgon w przypadku ogółu mężczyzn i prawie aż co piąty zgon mężczyzny w wieku 25-64 lata ma podaną taką przyczynę zgonu.

Mężczyźni żyją najdłużej w Rzeszowie, ale nie dlatego, że jest tam świetna opieka. Mieszkańcy Podkarpacia po prostu żyją inaczej. Spośród wszystkich województw to właśnie tam pali się najmniej papierosów, a ten nałóg w największym stopniu przyczynia się do śmierci Polaków.

Ostatnio „modny” stał się smog. Zanieczyszczenie powietrza oczywiście zabija, ale spustoszenie organizmu powodowane przez palenie czy nieprawidłowe odżywianie albo nadciśnienie tętnicze nieleczone lub źle kontrolowane jest znacznie większe. Problem polega na tym, że leczeniu poświęcamy znacznie więcej uwagi niż zapobieganiu chorobom. Tu widzę dużą rolę lekarzy, zwłaszcza tych pracujących w POZ. Kluczowe jest pytanie: w jaki sposób najdłużej zachować zdrowie i co robić, byśmy nie zachorowali?

Notował: Mariusz Tomczak

* * *

Raport „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania” pod redakcją Bogdana Wojtyniaka i Pawła Goryńskiego jest do pobrania na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny