Interwencje o nieudowodnionej skuteczności

W uzasadnionych przypadkach lekarz może zastosować interwencję o nieudowodnionej skuteczności – wynika ze stanowiska Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podjętego w dniu 21 sierpnia 2015 roku. Samorząd lekarski podkreśla, że termin „marihuana lecznicza” może być używany tylko wobec produktów wytworzonych w kontrolowany sposób, odpowiadający wymogom wytwarzania produktów leczniczych. Poniżej prezentujemy pełną treść stanowiska Prezydium NRL.

Foto: freeimages.com

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej przypomina lekarzom i lekarzom dentystom o konieczności starannego przestrzegania zasad dotyczących ordynowania produktów leczniczych.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty co do zasady można ordynować te leki, które są dopuszczone do obrotu na terenie Polski. Jednocześnie art. 45 ust. 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty umożliwia lekarzowi w uzasadnionych przypadkach ordynowanie produktów leczniczych niezarejestrowanych w Polsce, które są dopuszczone do obrotu w innych krajach.

Odnosząc się do publicznej dyskusji dotyczącej stosowania produktów na bazie marihuany należy jednak podkreślić, że efektywność kliniczna i bezpieczeństwo substancji zawartych w konopiach indyjskich w długotrwałej terapii są nieznane. Stosowanie tych preparatów nosi zatem znamiona eksperymentu medycznego, a więc powinno odbywać się zgodnie z zasadami jego prowadzenia, określonymi przepisami prawa.

Dotychczasowe badania sugerują możliwość korzyści terapeutycznych ze stosowania preparatów na bazie marihuany, zatem Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej dostrzega potrzebę przeprowadzenia wysokiej jakości badań klinicznych tych produktów.

Prezydium apeluje do lekarzy, aby swoją praktykę prowadzili zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach (EBM), a konkretne produkty stosowali po zakończeniu badań klinicznych nad nimi i po wprowadzeniu ich do obrotu.

Prezydium NRL zwraca też uwagę, że termin „marihuana lecznicza” może być używany tylko w odniesieniu do produktów zawierających marihuanę i wytworzonych w standaryzowany, kontrolowany sposób, odpowiadający wymogom wytwarzania produktów leczniczych. Nieuzasadnione, niewłaściwe i wprowadzające w błąd jest natomiast sugerowanie, że „marihuana lecznicza” zasadniczo różni się od innych produktów uzyskiwanych z konopi indyjskich i jest bezpieczna.

Prezydium NRL apeluje do lekarzy, aby w trosce o bezpieczeństwo swoich pacjentów przekazywali im obiektywne oraz rzetelne informacje o produktach zawierających marihuanę, oparte na aktualnej wiedzy medycznej.

Należy także pamiętać o stanowisku Światowego Stowarzyszenia Lekarzy, które w Deklaracji Helsińskiej stwierdziło, że „tam, gdzie sprawdzone interwencje nie istnieją lub też okazały się nieskuteczne, lekarz, po zasięgnięciu porady eksperta i uzyskaniu świadomej zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, może zastosować interwencję o nieudowodnionej skuteczności, jeśli w ocenie lekarza daje ona nadzieję na ratowanie życia, przywrócenie zdrowia lub przyniesienie ulgi w cierpieniu. Następnie interwencja taka powinna stać się przedmiotem badań naukowych mających na celu ocenę jej bezpieczeństwa i skuteczności. We wszystkich przypadkach nowe informacje powinny być rejestrowane i tam, gdzie jest to stosowne, powinny zostać udostępnione publicznie”.

Prezydium NRL wskazuje także, że ocena postępowania lekarzy stosujących interwencje o nieudowodnionej skuteczności nie może odbywać się na forum medialnym. Właściwe do tego są organy odpowiedzialności zawodowej samorządu lekarskiego.