Ortopeda radzi, jak leczyć płaskostopie

Płaskostopie jest jednym z najczęstszych schorzeń dotykających stopy. To deformacja polegającą na obniżeniu lub całkowitym zaniku jej sklepienia – ukształtowana nieprawidłowo dotyka całą powierzchnią podłoża, a jej kości tworzą łuk. W przypadku płaskostopia dochodzi do zaniku łuków stopy. 

Dr n. med. Tomasz Raganowicz
specjalista ortopedii i traumatologii

Ta wada postawy może ograniczać aktywność ruchową. Bieganie, a nawet dłuższe spacery, mogą sprawiać ból. Nawet podczas chodzenia można odczuwać dolegliwości bólowe łydek, kolan czy kręgosłupa, nie tylko stóp. Do tego dochodzą też kłopoty związane z niemożliwością dobrania odpowiedniego obuwia lub szybkim zniekształcaniem butów podczas chodzenia.

Przyczyny

Płaskostopie to choroba, która często pojawia się już w dzieciństwie. Jej przyczyną są słabe, wiotkie więzadła stopy. Od najmłodszych lat należy dbać o to, by do tego schorzenia nie dopuścić lub zahamować jego postępy. Stopa przyjmuje prawidłowy kształt do 7-8. roku życia – potem już tylko rośnie. Jeżeli w tym czasie istnieją objawy płaskostopia, konieczne jest podjęcie leczenia.

– Płaskostopie jest spowodowane obniżaniem się łuku podłużnego stopy tak, że cała podeszwa zaczyna dotykać podłoża. Skutki nieleczonego płaskostopia często występują już w dzieciństwie, ale mogą też dotknąć nas dopiero w dorosłym życiu. Może je nasilić niewłaściwie dobrane obuwie, nadwaga lub otyłość. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i leczenie – mówi dr n. med. Tomasz Raganowicz, specjalista ortopedii i traumatologii.

Skutki

Deformacja stopy w postaci płaskostopia zmienia prawidłowe punkty jej podparcia. – Pojawiają się dolegliwości bólowe przede wszystkim stóp, ale też łydek, kolan, bioder i kręgosłupa. Poza tym nacisk na podłoże częścią stopy do tego nieprzystosowaną skutkuje tworzeniem się na podeszwie bolesnych odcisków – mówi dr Raganowicz.

Płaskostopie sprzyja rozwojowi wtórnych deformacji stopy takich jak paluch koślawy. Zniekształcona stopa utrudnia chodzenie oraz dobranie i noszenie obuwia. W przypadku nieleczonego płaskostopia w dorosłym życiu ze względu na uciążliwy ból jesteśmy zmuszeni ograniczyć spacery, bieganie i inne aktywności związane z obciążeniem stopy. Ograniczenie ruchu prowadzi do nadwagi, która zwiększa nacisk na zdeformowaną stopę i pogłębia wadę.

Jak rozpoznać?

– Płaska stopa, czyli źle wykształcona, w warunkach obciążania mocno przylega do podłoża, a w najpoważniejszych przypadka cała się z nim styka – zauważa dr Tomasz Raganowicz. Na pierwszy rzut oka jednak nie zawsze widać takie deformacje. Jak więc ocenić, czy nasze stopy są zdrowe?

– Można zaobserwować niepokojące oznaki: ślad płaskiej stopy na mokrej posadzce czy piasku. O płaskostopiu świadczy również chodzenie na wewnętrznych krawędziach stóp. Można to dostrzec po podeszwach i obcasach, które są bardziej zdarte po wewnętrznej stronie buta niż po zewnętrznej – wymienia dr Raganowicz.

Należy jednak pamiętać, że rozpoznanie wady może stwierdzić wyłącznie lekarz specjalista – najskuteczniejsi w rozpoznawaniu tego schorzenia są ortopedzi. To lekarz zdiagnozuje wystąpienie deformacji i zaleci odpowiednie leczenie. Jeżeli więc zaobserwujemy niepokojące oznaki, należy zgłosić się do ortopedy.

Leczenie

– W przypadku niewielkich odkształceń wystarczą odpowiednie wkładki ortopedyczne, które pomogą stopie przybrać odpowiednią formę, oraz ćwiczenia – mówi Tomasz Raganowicz, przy czym zaznacza, że wkładki może dobrać tylko lekarz specjalista. Nieodpowiednie wkładki mogą nasilić deformację i wywołać bolesne skutki. Inaczej jest, gdy stopy uległy głębszej deformacji.

– Kiedy mamy kłopoty z doborem obuwia, stopy bolą zarówno podczas chodzenia, jak i w czasie spoczynku, pomóc może leczenie operacyjne. Kiedyś rzadko decydowano się na takie rozwiązanie. Było to związane ze skomplikowanymi operacjami, które wymagały rozległego cięcia i zostawiały duże, szpecące blizny. Obecnie można osiągnąć te same rezultaty w prosty sposób i bez negatywnych skutków dzięki implantowi korygującemu deformację – opisuje dr Raganowicz.

Pamiętajmy!

Bez względu na to, czy jesteśmy genetycznie zagrożeni wystąpieniem deformacji takiej jak płaskostopie, musimy dbać o stopy. Od najmłodszych lat należy obserwować rozwój stopy dziecka. To bardzo ważny proces, który wpływa na jego późniejszą postawę i sposób chodzenia. Nieprawidłowy kształt stopy może skutkować także przewlekłymi bólami.

W dorosłym życiu również nie należy zapominać o stopach. Fakt, iż ich rozwój zakończył się w młodzieńczym wieku, nie oznacza, że jest ona teraz odporna na różnego rodzaju zniekształcenia. Kupujmy wygodne obuwie, pozwalajmy na prawidłową pracę naszych mięśni i pamiętajmy, że każdy dodatkowy kilogram, który każemy im dźwigać, nie jest dla nich dobry.