Warszawa uhonorowała wybitnego kardiochirurga

Odcinek nadwiślańskich bulwarów między Mostem Gdańskim a plażą Żoliborz od poniedziałku 3 lipca oficjalnie nosi imię profesora Zbigniewa Religi. W uroczystości symbolicznego odsłonięcia tablicy i przecięcia wstęgi wzięli udział żona profesora Anna oraz jego najbliższa rodzina, przyjaciele, uczniowie i współpracownicy, a także władze Warszawy oraz Rady Miasta, pacjenci i wędkarze.

Foto: Marta Jakubiak

– Nazywając bulwar imieniem profesora Religi, dziękujemy i składamy mu hołd, zapisując w pamięci wspaniałą, nietuzinkową postać genialnego kardiochirurga społecznika, pioniera, który przecierał szlak polskim transplantologom w trudnych, siermiężnych czasach PRL i później – w początkach transformacji – mówiła Renata Kaznowska, wiceprezydent Warszawy.

– To miejsce jest dla mnie bardzo ważne. Spędziliśmy tu wiele lat na spacerach. Kiedy ja mieszkałam na Powiślu, a mąż przy pl. Wilsona, umawialiśmy się na bulwarach – to było tak mniej więcej w połowie drogi – wspominała Anna Religa. To było jedno z ulubionych miejsc profesora w Warszawie.

– Marzy mi się, by w niedługiej przyszłości na tym odcinku bulwaru stanęła ławeczka, być może wraz z rzeźbą przedstawiającą postać pana profesora łowiącego ryby – deklarowała Ewa Malinowska-Grupińska, przewodnicząca Rady Miasta.

– Jestem jednym z tych, którzy kłaniają się dziś państwu za to, że prof. Religa wrócił dziś nad Wisłę. Wydaje mi się, że gdyby tu dzisiaj był, a na pewno obserwuje nas z góry, to powiedziałby: nie mówcie o przeszłości, pokażcie, co wyście zrobili, od kiedy odszedłem. Chciałem powiedzieć w imieniu nas wszystkich, wielu wspaniałych lekarzy, którzy swoją obecnością zaszczycili to spotkanie: drogi profesorze, zrobiliśmy sporo i w Zabrzu, i w Krakowie, we Wrocławiu, w Gdańsku i w Warszawie. Staramy się wciąż podnosić tę wysoko zawieszoną poprzeczkę – mówił prof. Marian Zembala, dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, który asystował prof. Relidze podczas pierwszej w Polsce operacji przeszczepienia serca. Dalsze słowa skierował bezpośrednio do prof. Religi. – Mogę ci też powiedzieć, że niedawno, w piątek, Wojewoda Śląski wydał pozytywną opinię, by w Śląskim Centrum Chorób Serca powstał ośrodek chorób wieku podeszłego, zagrożeń środowiskowych i cywilizacyjnych, wsparty działaniami rządu i samorządu, ponad podziałami. Powstanie to, co tak bardzo chciałeś za życia pozostawić ludziom ze Śląska, zmęczonych wieloletnią ciężką pracą w kopalniach i hutach – powiedział.

Podkreślił, że im więcej takich trwałych śladów i takich ludzi jak prof. Religa, tym lepiej dla Polski. Bardzo entuzjastycznie odniósł się też do pomysłu postawienia tu w przyszłości ławeczki, na której będzie siedział prof. Religa. – To będzie taka ławeczka emanująca empatią. Każdy, kto będzie przechodził obok, będzie pod wpływem twojego ciepła, ale i wymagań – dodał.

– Wiem, Aniu, że Zbyszek lubiłby to miejsce – zwrócił się do żony prof. Religi prof. Witold Rużyłło z Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wspominał początki współpracy z prof. Religą oraz wprowadzenie pozaustrojowej, pulsacyjnej protezy serca. – Zbyszek był wyjątkowym człowiekiem. Był przyjacielem, na którego zawsze można było liczyć. Doskonale rozumiał, że postęp w kardiologii i kardiochirurgii dzieje się na naszych oczach – wspominał.

Prof. Jan Sarna, dyrektor generalny Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii im. prof. Zbigniewa Religi, deklarował, że pamięć o profesorze wciąż jest żywa. – Mamy w Polsce wiele szkół imieniem prof. Zbigniewa Religi, są zarówno w dużych, jak i małych miastach. Jest też szpital nazwany jego imieniem. Są aule, które noszą jego imię. Od dziś jest też nadwiślański bulwar im. Zbigniewa Religi. Niedługo w Zabrzu stanie pomnik prof. Religi – wyliczał. Jak zauważył, pamięć o profesorze nie tylko trwa, ale umacnia się i rozwija.

Zbigniew Religa był wybitnym polskim kardiochirurgiem. Przeprowadził pierwszą w Polsce udanej transplantacji serca. Urodził się 16 grudnia 1938 roku w Miedniewicach. Po zdanym egzaminie dojrzałości w 1956 roku podjął studia na Warszawskiej Akademii Medycznej. Wydział lekarski ukończył roku 1963. W latach 60. i 70. XX wieku kontynuował karierę naukową. Odbył staże w Stanach Zjednoczonych. W 1973 roku uzyskał tytuł doktora nauk medycznych. Osiem lat później został doktorem habilitowanym. Był kierownikiem Katedry Kardiochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach i Kliniki Kardiochirurgii w Zabrzu. 15 sierpnia 1985 roku dokonał pierwszej operacji na sercu, a niespełna trzy miesiące później, czyli 5 listopada, pierwszy w Polsce przeprowadził udany zabieg transplantacyjny serca. Z jego inicjatywy powstała Pracownia Sztucznego Serca Śląskiej Akademii Medycznej. W roku 1991 stworzył prototyp sztucznego serca i zastawki biologicznej. Opracował także własną metodę operacji pacjentów cierpiących na wrodzoną wadę lewej komory serca (hipoplazję). W 2001 roku przeprowadził pierwszy w Polsce zabieg wstrzyknięcia do serca preparatu powodującego powstawanie nowych naczyń krwionośnych. Sam wykonał ponad 400 przeszczepień serca. Profesor Zbigniew Religa zmarł 8 marca 2009 roku w Warszawie. Został pochowany na Powązkach.