Skrining samorządu lekarskiego (lipiec 2021)

Rządzący po raz kolejny nie wsłuchali się w głosy środowisk medycznych, które wypracowały wspólny konsensus dający nadzieję na poprawę sytuacji w polskiej ochronie zdrowia.

Tak prezes NRL Andrzej Matyja skomentował głosowanie Sejmu RP nad projektem ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, w tym odrzucenie poprawki – przyjętej wcześniej przez Senat RP oraz Komisję Finansów Publicznych i Komisję Zdrowia Sejmu RP – podwyższającej współczynniki minimalnego wynagrodzenia wszystkich grup medycznych.

Prezes NRL zwrócił uwagę, że wbrew wypowiedziom Ministerstwa Zdrowia i przedstawicieli partii rządzącej, przepisy przegłosowanej ustawy nie zapewniają podwyżek choćby w kontekście podpisanego w 2018 r. porozumienia z rezydentami, gdzie współczynnik dla lekarza specjalisty wynosił 1,6 średniej krajowej, a w ww. ustawie zaproponowano współczynnik na poziomie 1,31 średniej krajowej.

Porozumienie samorządów

23 czerwca doszło do podpisania Deklaracji powołania Ogólnopolskiego Porozumienia Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego w celu stworzenia przestrzeni wymiany poglądów i doświadczeń, a także zapewnienia współdziałania w relacjach z władzą publiczną i opinią społeczną.

Wśród sygnatariuszy jest Naczelna Izba Lekarska. Jednym z pierwszych efektów współpracy samorządów była debata na temat zapowiadanego przez rząd programu „Polski Ład” i rozwiązań prawno-podatkowych, które dotyczyć mają osób wykonujących zawody zaufania publicznego.

Uchwała NRL w Sądzie Najwyższym

Po raz pierwszy w historii samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów Minister Zdrowia zaskarżył do Sądu Najwyższego uchwałę Naczelnej Rady Lekarskiej. Mowa o uchwale Nr 1/21/VIII z 29 stycznia br. zmieniającej uchwałę Nr 1/17/ VII z 13 stycznia 2017 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty (PWZ) oraz prowadzenia rejestru lekarzy i lekarzy dentystów.

Przedmiotem skargi jest zgodność tej uchwały z regulacją przyjętą w niedawno znowelizowanej ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Minister Zdrowia wniósł o uchylenie spornej uchwały w całości. Wobec powyższego, prezes NRL Andrzej Matyja złożył do SN obszerne pismo procesowe, w którym wskazał m.in. na niezasadność zarzutów sformułowanych w skardze oraz podkreślił, że wbrew sugestiom wynikającym z zaskarżenia uchwały przez Ministra Zdrowia, samorząd lekarski nie jest przeciwny przyznawaniu lekarzom spoza UE prawa wykonywania zawodu.

Zdaniem prof. Matyi nie ma związku pomiędzy formułowanymi przez MZ zarzutami dotyczącymi tylko niektórych postanowień chwały NRL, a wnioskiem o uchylenie jej w całości, zaznaczając, że mogłoby to spowodować uchylenie również tych przepisów, które żadnego „podejrzenia” niezgodności z omawianymi przepisami nie wykazują, a co wywołałoby wątpliwości przy orzekaniu przez okręgowe rady lekarskie w sprawach PWZ.

Z uwagi na precedensowy charakter sprawy i konieczność weryfikacji chwały NRL, nie tylko przez pryzmat znowelizowanej ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ale też pod kątem zastosowania norm Konstytucji RP przy uwzględnieniu prawa unijnego – dyrektywy 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, prezes NRL zwrócił się do Sądu Najwyższego o jej rozpatrzenie na rozprawie, a nie na posiedzeniu niejawnym.

Rozprawa umożliwi zreferowanie w pełni stanowiska samorządu lekarskiego i obszerne odniesienie się do zarzutów Ministra Zdrowia, a także na przedstawienie negatywnych skutków dla pacjentów, jakie wiązałyby się z ich zaakceptowaniem.

Hejt wobec lekarzy

W związku z groźbami pozbawienia zdrowia i życia, różnorodnych obelg, podważania wiedzy i kwalifikacji, zarzutów niedopuszczalnych związków z przemysłem farmaceutycznym, z którymi spotykają się lekarze i lekarze dentyści promujący i realizujący Narodowy Program Szczepień przeciwko COVID-19, Naczelna Rada Lekarska zaapelowała do władz państwowych RP, w szczególności do Ministra Sprawiedliwości oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, o podejmowanie stanowczych kroków prawnych przeciwko osobom i organizacjom, które dopuszczają się tych zabronionych czynów.

Samorząd lekarski domaga się podjęcia odpowiednich działań w przypadku takich zdarzeń ze strony organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. W apelu podkreślono, że osoby ratujące zdrowie i życie powinny być chronione, tym bardziej że angażują się w realizację programów rządowych promujących szczepienia w celu osiągnięcia jak najwyższego odsetka osób zaszczepionych i osiągnięcia odporności populacyjnej przeciwko COVID-19.

Szczepienie dwiema różnymi szczepionkami

Forum Naukowe COVID-19 Naczelnej Izby Lekarskiej opublikowało stanowisko w związku z wystąpieniem poważnego odczynu poszczepiennego po przyjęciu pierwszej dawki szczepionki przeciwko COVID-19 firmy AstraZeneca. W opinii ekspertów w takim przypadku należy wstrzymać podanie drugiej dawki tego preparatu.

Aktualne publikacje wskazują na możliwość kontynuacji rozpoczętego preparatem AstraZeneca schematu szczepień, preparatem Pfizer/BioNTech. Forum ocenia takie postępowanie jako skuteczne i bezpieczne, ale wymagające zgody pacjenta i lekarza. Proponuje się także ocenę stężenia przeciwciał poszczepiennych 4-6 tyg. po podaniu dawki szczepionki firmy Pfizer/BioNTech.

Niepotrzebny pośpiech

Naczelna Rada Lekarska z niepokojem obserwuje sytuację, w której obowiązek rozpoczęcia wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM) oraz raportowania zdarzeń medycznych (tj. przekazywania ich do Systemu Informacji Medycznej) od 1 lipca br. jest niemożliwy do wykonania przez wiele placówek ochrony zdrowia, a mimo to Ministerstwo Zdrowia nie podejmuje działań zmierzających do jego odroczenia.

W ocenie NRL wszelkie zmiany przepisów prowadzące do powstania nowych obowiązków po stronie placówek medycznych, w tym wdrożenia nowych technologii czy rozwiązań informatycznych, powinny być poprzedzone okresem przygotowawczym. W tym przypadku ten warunek nie został spełniony.

W stanowisku z 25 czerwca NRL opisuje sytuację placówek medycznych oraz powołuje się a oświadczenie największego stowarzyszenia zrzeszającego twórców oprogramowania (STORM), potwierdzające brak gotowości sporej części dostawców oprogramowania na wdrożenie w terminie ww. dwóch obowiązków. NRL opracowała rekomendacje dla lekarzy i lekarzy dentystów, będących usługodawcami w rozumieniu ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia, które są dostępne na stronie NIL.

Kongres Wyzwań Zdrowotnych

Tegoroczna, szósta edycja Kongresu Wyzwań Zdrowotnych (Health Challenges Congress – HCC) odbyła się w dniach 14-16 czerwca i została zorganizowana w formule hybrydowej – w Katowicach oraz z możliwością zdalnego udziału panelistów i widzów. W programie nie zabrakło sesji z udziałem przedstawicieli Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej:

• wiceprezesa NRL Andrzeja Cisło („Krajowy Plan Odbudowy – jak dobrze wydać unijne pieniądze na zdrowie?”)
• wiceprezesa NRL Artura Drobniaka („Wynagrodzenia w polskiej ochronie zdrowia”)
• członka PNRL Jerzego Friedigera („Finansowanie szpitali w Polsce” oraz „Specjalizacje lekarskie”).

Szczegółowe relacje z paneli można znaleźć na stronach internetowych Naczelnej Izby Lekarskiej oraz „Gazety Lekarskiej”.

Alicja Szczypczyk, Dział Mediów i Komunikacji NIL