27 kwietnia 2024

Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta przekazało postulaty MZ

Do minister zdrowia Katarzyny Sójki trafiła lista 27 postulatów wypracowanych przez Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta. – Stawiamy na dialog z udziałem pacjentów, profesjonalistów medycznych i decydentów – mówi szef samorządu lekarskiego.

Katarzyna Sójka. Fot. twitter.com/MZ_GOV_PL

W kwietniu 2023 r. w siedzibie Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) w Warszawie poinformowano o powołaniu Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta. To inicjatywa Porozumienia Organizacji Lekarskich (POL), która powstała w związku z odrzuceniem przez Sejm ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (została ona uchwalona później, ale w zmienionej wersji).

Do udziału w Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta zaproszono przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, Rzecznika Praw Pacjenta, organizacji pacjentów, ekspertów oraz osoby reprezentujące wszystkie zawody medyczne. Pierwsze spotkanie odbyło się w siedzibie NIL w maju, o czym więcej pisaliśmy tutaj:

W niedzielę 17 września, z okazji Dnia Bezpieczeństwa Pacjenta, na stronie NIL ukazał się komunikat z informacją o przesłaniu minister Katarzynie Sójce listy postulatów wypracowanych przez Forum. W liście do szefowej resortu zdrowia przedstawiciele POL napisali:

„By jak najlepiej odzwierciedlić potrzeby pacjentów i lekarzy w kontekście bezpieczeństwa leczenia członkowie Forum, a następnie specjalne grupy robocze opracowały 27 postulatów, zawierających najistotniejsze rozwiązania w zakresie jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta”.

W liście dodano, że wprawdzie postulaty trafiły do resortu na etapie tworzenia ustaw regulujących te kwestie, ale nie znalazły one odzwierciedlenia w przyjętych przez parlament przepisach.

– Jesteśmy dowodem, że współpraca i jedność środowiska lekarskiego w trosce o bezpieczeństwo pacjenta oraz lepszą jakość świadczeń jest możliwa. Stawiamy na dialog z udziałem pacjentów, profesjonalistów medycznych i decydentów. Przyszedł czas na tych ostatnich, dlatego przesyłamy pani minister efekty naszej pracy i jednocześnie deklarujemy swoją gotowość do współpracy nad ich urzeczywistnieniem – mówi prezes Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) Łukasz Jankowski.

Porozumienie Organizacji Lekarskich (POL) zrzesza NIL, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy (OZZL), Federację Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie oraz Porozumienie Rezydentów OZZL.

Postulaty Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta:

1. Precyzyjne zdefiniowanie wszystkich użytych w ustawie pojęć, w tym pojęcia jakości i bezpieczeństwa pacjentów oraz personelu medycznego.

2. Zdefiniowanie zdarzenia niepożądanego, stworzenie rejestru tych zdarzeń oraz procesu zarządzania zgłoszonym zdarzeniem niepożądanym.

3. Wypracowanie obiektywnych kryteriów oceny i kontroli jakości leczenia w ochronie zdrowia.

4. Mierzenie zasadności alokacji środków w ochronie zdrowia przy pomocy odpowiednich wskaźników, z udziałem samorządów zawodów medycznych, medycznych towarzystw naukowych i organizacji eksperckich w obszarze ochrony zdrowia.

5. Utworzenie systemu zgłaszania zdarzeń niepożądanych zapewniającego ochronę i anonimowość zgłaszającemu.

6. Wprowadzenie algorytmów postępowania zmierzających do przeciwdziałania zdarzeniom niepożądanym i naprawy ich negatywnych skutków.

7. Poprawa efektywności wykorzystania rejestrów klinicznych w sposób umożliwiający analizę wyników leczenia w czasie rzeczywistym.

8. Wprowadzenie minimalnych norm zatrudnienia dla lekarzy i lekarzy dentystów oraz innych pracowników ochrony zdrowia i zagwarantowanie odpowiedniej liczby kadry specjalistycznej w odniesieniu do pacjenta.

9. Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy dla personelu medycznego i niemedycznego.

10. Wprowadzenie obiektywnych systemów kontroli jakości w nauczaniu zawodów medycznych — zarówno przed- jak i podyplomowym.

11. Wprowadzenie obowiązku biegłej znajomości języka polskiego przez personel medyczny pracujący w Polsce.

12. Uregulowanie kwestii transportu medycznego opartego na kwalifikacjach pracowników niemedycznych.

13. Nadanie jakości i bezpieczeństwu w opiece zdrowotnej strategicznego znaczenia w wieloletniej perspektywie, realizowanej poprzez wdrażanie systemów zarządzania jakością w medycznych laboratoriach diagnostycznych.

14. Aktualizacja standardów jakości Ministerstwa Zdrowia i akredytacyjnych Centrum Monitorowania Jakości uwzględniających obszar medycyny laboratoryjnej.

15. Zapewnienie stronie społecznej aktywnego uczestnictwa w procesie legislacyjnym poprzez zapewnienie odpowiednio długiego czasu na przeprowadzenie rzetelnych, kompleksowych konsultacji publicznych dla wszystkich projektów aktów prawnych z obszaru jakości i bezpieczeństwa w ochronie zdrowia.

16. Włączenie organizacji pracowników niemedycznych zatrudnionych w ochronie zdrowia do uczestnictwa w debacie i działaniach na rzecz jakości i bezpieczeństwa leczenia.

17. Wypracowanie zasad wypłacania kompensaty pacjentom w związku z zaistnieniem zdarzeń niepożądanych oraz ustalenie zasad waloryzacji kompensacji.

18. Wprowadzenie pozasądowego systemu umożliwiającego określanie adekwatnej do stopnia uszczerbku na zdrowiu pacjenta kompensacji.

19. Wprowadzenie zasad rekompensaty za utratę zdrowia pacjentów w wyniku niezawinionej przez personel medyczny niewydolności systemu.

20. Wprowadzenie zmian w prawie karnym zmierzających do uregulowania zasad odpowiedzialności personelu medycznego w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych przy jednoczesnym promowaniu zgłaszania przez personel medyczny zdarzeń niepożądanych do właściwego rejestru medycznych zdarzeń niepożądanych. Rozszerzenie okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną w przypadku udzielania przez personel medyczny świadczeń zdrowotnych.

21. Wprowadzenie realnego systemu „no-blame” (opracowanie warunków i zasad).

22. Posługiwanie się w procesach legislacyjnych zasadą „just culture” oznaczającą politykę, w ramach której bezpośrednio zaangażowani operatorzy lub inne osoby nie są karani za działania, zaniechania lub podjęte przez nich decyzje, które są współmierne do ich doświadczenia i wyszkolenia, lecz w ramach której nie toleruje się rażącego niedbalstwa, umyślnych naruszeń i działań powodujących szkody.

23. Prowadzenie weryfikacji jakości leczenia i satysfakcji pacjenta w oparciu o tożsame warunki kliniczne.

24. Publikacja wiarygodnych danych statystycznych na temat udzielanych świadczeń zdrowotnych w okresach półrocznych.

25. Wzmocnienie roli edukacji zdrowotnej społeczeństwa w zakresie profilaktyki zdrowotnej i wprowadzenie regulacji umożliwiającej personelowi medycznemu ocenę zachowań pacjentów.

26. Zapewnienie pacjentowi dostępu do fizjoterapii już w jak najwcześniejszej fazie zdiagnozowania choroby bez wielomiesięcznych kolejek, a w przypadku wybranych jednostek chorobowych również bez skierowania. Włączenie fizjoterapeuty w skład zespołu terapeutycznego, zwiększenie jego roli w określaniu planu fizjoterapii oraz zagwarantowanie finansowania fizjoterapii w określonych jednostkach chorobowych.

27. Wzmocnienie roli i wykorzystanie wiedzy i doświadczenia farmakologów klinicznych poprzez włączenie ich w proces farmakoterapii indywidualnego pacjenta w szpitalu, zapisanie ich roli w standardach akredytacyjnych i wytycznych MZ i NFZ.