Wicedyrektor CEM: Zmiany w LEK/LDEK i PES

Planowane jest wejście w życie nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, dokonanej ustawą z 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw. Modyfikacje te mają na celu przede wszystkim wprowadzenie elektronicznego Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych („SMK”).

Foto: www.cem.edu.pl

Posunięcie to ma zinformatyzować m.in. szereg procedur stosowanych podczas szkolenia specjalizacyjnego oraz organizacji egzaminów lekarskich. Jednakże obok nowych przepisów odnoszących się do tej materii, do ustawy wprowadzono wiele rozwiązań dotyczących organizacji i przeprowadzania tych egzaminów.

W nowym modelu warunkiem dokonywania czynności urzędowych związanych ze szkoleniem specjalizacyjnym oraz składaniem egzaminów lekarskich jest posiadanie konta w SMK. Lekarz będzie zatem zobowiązany do jego założenia.

Według powołanej ustawy nowelizacyjnej konto takie będą mogli złożyć: studenci na ostatnim roku studiów lekarskich lub lekarsko-dentystycznych, lekarz/lekarz dentysta i kierownik specjalizacji. Postępowanie rozpocznie się od wprowadzania danych do SMK, online.

Następnie zainteresowany musi potwierdzić swą tożsamość (alternatywnie): podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, potwierdzenia będzie dokonywać także właściwa uczelnia medyczna albo właściwa okręgowa izba lekarska lub Naczelna Izba Lekarska.

Do aktywowania konta konieczne jest nadto ustalenie, czy osoba jest uprawniona do jego posiadania. Względem studenta weryfikacji tej dokona właściwa uczelnia medyczna, natomiast wobec lekarza/lekarza dentysty – właściwa miejscowo OIL, a jeżeli nie jest możliwe jej ustalenie – NIL.

Można przyjąć, że jeśli zainteresowany nie będzie posiadał podpisu elektronicznego lub profilu ePUAP, najprostszym rozwiązaniem będzie udanie się odpowiednio do uczelni medycznej (studenci) albo OIL (lekarze/lekarze dentyści), które zarówno uwierzytelnią tożsamość, jak i zweryfikują uprawnienia do założenia konta.

Organizacja i przeprowadzanie LEK/LDEK

Przeprowadzanie LEK/LDEK zostało unormowane w art. 14a-14f ustawy. Do egzaminu będzie mógł przystąpić student ostatniego roku studiów lekarskich/lekarsko-dentystycznych. Przy czym rozwiązanie to dotyczy studentów, którzy rozpoczęli studia po 1 października 2012 r. Osoby, które rozpoczęły studia wcześniej, mogą przystępować do tych egzaminów dopiero, gdy są już absolwentami.

LEK/LDEK będą mogli składać również lekarze / lekarze dentyści. Istotne zmiany dotyczą zgłaszania się do egzaminu. Zrezygnowano z procesu dopuszczania do LEK/LDEK, co dotąd następowało bezpośrednio przed rozpoczęciem egzaminu. W nowym ujęciu nie będzie już potrzeby weryfikowania uprawnień do składania LEK/LDEK.

Założono, że uprawnienia takie posiada osoba, która aktywuje konto w SMK. Bezpośrednio przed egzaminem będzie ona więc zobowiązana jedynie do okazania dokumentu potwierdzającego tożsamość. Zgłoszenie będzie następowało za pomocą SMK, w terminach ustawowo określonych, które pozostały niezmienione.

Jeśli osoba w przepisowym terminie nie dokona zgłoszenia za pomocą SMK, nie będzie mogła składać egzaminu w danym okresie. Przystępowanie do LEK/LDEK będzie nadal nieograniczone pod względem czasowym oraz liczby podejść. Novum stanowi obowiązek wniesienia opłaty egzaminacyjnej, którą trzeba będzie uiścić już za drugie i kolejne zgłoszenie do egzaminu składanego w języku polskim (dotychczas obowiązek dotyczył czwartego i kolejnego zgłoszenia).

W sytuacji egzaminu składanego w języku obcym opłata obowiązuje przy każdym zgłoszeniu. Opłatę będzie trzeba uiścić na rachunek bankowy, którego numer będzie podawany w trakcie składania zgłoszenia. Opłata będzie musiała być wniesiona najpóźniej w ciągu pięciu dni od upływu terminu składania zgłoszeń.

W razie niedopełnienia tego obowiązku Centrum Egzaminów Medycznych („CEM”) będzie wzywało za pomocą SMK do dokonania wpłaty w terminie siedmiu dni od skierowania wezwania. Po bezskutecznym upływie tego terminu zainteresowany nie będzie mógł przystąpić do egzaminu w planowanym okresie. Ustawowo podniesiono górną granicę wynagrodzeń dla członka zespołu egzaminacyjnego (maks. 300 zł) oraz jego przewodniczącego (maks. 500 zł).

Ostateczna wartość wynagrodzenia będzie określona w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Dookreślono zasady przebiegu egzaminu: m.in. unormowano możliwość jego monitorowania urządzeniami rejestrującymi obraz i dźwięk. Dodano również sankcję wobec osoby zdyskwalifikowanej. Nie będzie ona mogła przystąpić do LEK/LDEK w kolejnym najbliższym terminie po dacie dyskwalifikacji.

Zmodyfikowano zasady zgłaszania zastrzeżeń do zadań egzaminacyjnych. Zdający LEK/LDEK w danym terminie będzie mógł wnieść takie zastrzeżenia jedynie w trakcie egzaminu albo bezpośrednio po jego zakończeniu, przed opuszczeniem sali egzaminacyjnej. Zlikwidowano więc możliwość składania zastrzeżeń w ciągu trzech dni po egzaminie.

Wyniki egzaminu będą przekazywane zdającemu za pomocą SMK, otrzyma on także papierowe świadectwo. Ponadto wyniki te będą udostępniane niektórym podmiotom, m.in. NRL. Zdający będzie mógł wystąpić do dyrektora CEM o wydanie duplikatu świadectwa albo jego korektę. Czynności te będą objęte opłatą w wysokości 50 zł.

Organizacja i przeprowadzanie PES

Nowe unormowania przewidziano także w zakresie przystępowania i składania PES. Generalnie przepisy dotyczące organizacji tego egzaminu są zbliżone do rozwiązań przyjętych dla LEK/LDEK. Tożsame regulacje wprowadzono w odniesieniu do np. wynagrodzeń członków i przewodniczących zespołów egzaminacyjnych, monitorowania przebiegu egzaminu, skutków dyskwalifikacji oraz zasad odpłatności za wydanie duplikatu, odpisu albo korekty dyplomu specjalisty.

Istotnie zmieniły się zasady zgłaszania do PES. Zlikwidowano de facto proces dopuszczania do niego. Dotąd dokonywała tego Państwowa Komisja Egzaminacyjna. Na gruncie nowej regulacji rozstrzygnięcie w tym przedmiocie nie będzie już potrzebne. Lekarz będzie musiał jednak uzyskać potwierdzenie zakończenia szkolenia specjalizacyjnego.

Postępowanie w tym zakresie będą prowadzić wojewodowie, MON, minister właściwy ds. wewnętrznych. Lekarz, który uzyska zaliczenie szkolenia specjalizacyjnego przez kierownika specjalizacji, będzie następnie występował do tych organów o weryfikację formalną odbycia szkolenia. Docelowo postępowanie to będzie prowadzone elektronicznie, za pomocą SMK.

Wobec lekarzy, którzy rozpoczęli szkolenie na dotychczasowych zasadach, procedura ta będzie wymagała obiegu dokumentów papierowych. Lekarz będzie zobligowany do złożenia dokumentacji jego szkolenia do wspomnianych organów. Następnie przekażą one te dokumenty do właściwych konsultantów krajowych, którzy dokonają merytorycznej ich weryfikacji i wydadzą rozstrzygnięcie.

Na jego podstawie organy te potwierdzą zakończenie szkolenia albo odmówią takiego potwierdzenia. W tym drugim wypadku skierują lekarza do odbycia brakującego elementu programu specjalizacji. Po jego zrealizowaniu lekarz będzie poddany ponownie opisanej procedurze weryfikacyjnej. Jeśli lekarz uzyska takie potwierdzenie, będzie mógł zgłosić się do PES, za pomocą SMK.

Utrzymano dotychczasowe terminy zgłoszeń, przy czym dookreślono, że ich przekroczenie uniemożliwi składanie egzaminu w danej sesji. Nowością jest obowiązek wniesienia opłaty, który powstanie za drugie i kolejne zgłoszenie. Przyjęto w tym zakresie tożsamą procedurę, jak w przypadku LEK/LDEK. Wyniki egzaminu będą przekazywane zdającemu za pomocą SMK oraz udostępniane w systemie różnym podmiotom, m.in. NRL.

Ukazane unormowania zostaną uzupełnione aktami wykonawczymi (rozporządzeniami MZ i regulaminami egzaminacyjnymi). Przepisy te oraz komunikaty o nowych zasadach przystępowania i składania egzaminów będą podawane na stronie www.cem.edu.pl.

Obecnie w resorcie zdrowia trwają prace nad zmianami dotyczącymi przywrócenia stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty. Przyjęte rozwiązania mogą wpłynąć na zaprezentowany model zakładania konta w SMK oraz przystępowania do LEK/LDEK.

Rafał Kubiak
Profesor prawa, zastępca dyrektora Centrum Egzaminów Medycznych

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 3/2016

„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.